غزال زیاری: برنامه نسل بعدی سلطه هوایی آمریکا، NGAD نام دارد و نیروی هوایی این کشور با برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری هنگفت به دنبال تولید جت جنگنده رادارگریز نسل ششمی است تا آن را جایگزینی F-۲۲ Raptor کند.
این برنامه در حقیقت ادامه پروژه مخفی X-plane است که از سال ۲۰۱۴ به رهبری دارپا آغاز شد و فناوری‌های تست‌شده آن، حالا در برنامه NGAD مورداستفاده قرار خواهد گرفت.
البته در مقابل پنتاگون، کم نیستند کارشناسانی که معتقدند با گسترش روزافزون ناوگان پهپادهای تهاجمی و هزینه پایین استفاده از آن‌ها، نیازی به توسعه جنگنده‌های نسل ششم احساس نمی‌شود.
تأثیر پروژه مخفی دارپا بر برنامه جدید NGAD
نیروی هوایی آمریکا باهدف تولید جت جنگنده رادارگریز نسل ششم، برنامه NGAD را آغاز کرده است. برنامه NGAD در طول چند سال اخیر فعال بوده و پنتاگون امیدوار است که تا پایان دهه میلادی جاری، آن را آزمایش کند. طبق برنامه‌ریزی‌ها، NGAD جایگزین جت جنگنده رادارگریز F-۲۲ Raptor خواهد شد و آینده ناوگان برتری هوایی آمریکا خواهد بود.
به نظر می‌رسد قرار است برای هر فروند هواپیما حدود ۳۰۰ میلیون دلار هزینه شود و این جت‌های جنگنده رادارگریز نسل ششم، هم به‌صورت سرنشین‌دار و هم بدون سرنشین در اختیار نیروی هوایی قرار بگیرد. البته تا پیش‌از این پنتاگون روی هواپیمای مخفی X کار می‌کرد که همین درنهایت راه را برای ظهور جت جنگنده رادارگریز آتی باز کرد.
هواپیمای مخفی ایکس
طبق گفته فرانک کندال، پروژه مطالعات درباره X-Plane که «ابتکار سلطه» نام داشت، از سال ۲۰۱۴ به رهبری آژانس پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفته دفاعی (دارپا) آغاز شد و طی یک سال تکامل یافت. بدین ترتیب خانواده‌ای از سیستم‌های بدون‌سرنشین ارائه شد که می‌توانست جت جنگنده NGAD را همراهی کند.
یک سال بعد و در سال ۲۰۱۵، پنتاگون تلاش‌ها برای ساخت هواپیمای X را آغاز کرد که قبل از برنامه NGAD مدنظر بود. به گفته کندال، برای این برنامه تقریباً یک میلیارد دلار هزینه صرف شد که نیروی هوایی، نیروی دریایی و دارپا هرکدام یک‌سوم از این هزینه را بر عهده گرفتند. در ادامه طبق برنامه X-Plane، نمونه‌های اولیه‌ای تولید شد که در آزمایش نوآوری‌های فناوری موفق بودند و حالا احتمالاً این نمونه‌ها در برنامه NGAD در نظر گرفته می‌شوند.
نحوه نام‌گذاری پروژه‌ها در نیروی هوایی آمریکا
زمانی که نیروی هوایی در حال کار روی پروژه جدیدی است، از علامت “X” برای مراحل اولیه آزمایش و توسعه استفاده می‌کند. این هواپیماها نیز برای آزمایش فناوری و حسگرهای جدید مورداستفاده قرار گرفتند.
هر زمان که پروژه‌ای چراغ سبز دریافت کرد و یک گام به جلو پیش رفت، علامت “Y” را برای نمونه‌های اولیه‌اش دریافت می‌کند. در پایان، وقتی هواپیمای نهایی و آماده شد و قرارداد آن به امضا رسید، با در نظر داشتن نقش عملیاتی‌اش، نام‌گذاری می‌شود؛ مثلاً “F” برای جت‌های جنگنده، “B” برای بمب‌افکن‌ها، “A” برای هواپیماهای تهاجمی و غیره.
آشنایی بیشتر با جنگنده NGAD
نیروی هوایی امیدوار است تا در سال ۲۰۲۴، قرارداد برنامه NGAD را به امضا برساند. در ماه می سال ۲۰۲۳ نیروی هوایی آمریکا، درخواست ارائه‌شده به برخی از شرکت‌های دفاعی و هوافضا برای مهندسی و ساخت جت جنگنده NGAD را منتشر کرد.
تابستان گذشته، کمپانی Northrup Grumman از رقابت برای ساخت هواپیماهای نسل ششم کنار رفت و لاکهید مارتین و بوئینگ، به‌عنوان دو کمپانی اصلی باقی ماندند و از سوی دیگر شرکت‌های دیگری مثل جنرال اتمیکس و تکترون هم روی فناوری‌های مختلف NGAD کار خواهند کرد.
ساخت موتور این جنگنده‌ها بر عهده Pratt & Whitney است. این شرکت اخیراً ارزیابی انتقادی‌ای درباره پیشرانه تطبیقی نسل بعدی (NGAP) ارائه داد که گام مهمی در طراحی نهایی به نظر می‌رسد.
باوجود آنکه در حال حاضر نیروی دریایی آمریکا، تمایلی به جت جنگنده NGAD نشان نداده، اما به جت جنگنده رادارگریز نسل ششم F/A-XX مبتنی بر ناو هواپیمابر که به‌احتمال‌زیاد فناوری‌های زیادی را با NGAD نیروی دریایی به اشتراک می‌گذارد، ابراز تمایل کرده است.
منبع: nationalinterest
۵۴۳۲۱
