رشت – آستارا و رشت – کاسپین؛ عقب‌تر از از وعده‌ها
راه‌آهن رشت – آستارا که یکی از بخش‌های کلیدی کریدور شمال – جنوب به شمار می‌رود، در دستور کار با روس‌ها قرار دارد اما پس از تعلل‌هایی که صورت گرفته، عملیات اجرایی آن به سال جدید موکول شده و از سوی دیگر راه‌آهن رشت – کاسپن که قرار بود تا پایان ۱۴۰۲ بهره‌برداری شود هم هنوز به مرحله نهایی نرسیده است.
به گزارش روابط عمومی، توسعه کریدورهای ترانزیتی برای رسیدن به جایگاه مناسب کشور در حمل‌ونقل بین‌المللی از موضوعات مهم در سیاست‌های کلی حمل‌ونقل و قانون برنامه هفتم توسعه است و با توجه به اهمیت راه‌آهن رشت- آستارا به‌عنوان بخشی از کریدور ریلی شمال-جنوب و یکی از مهم‌ترین طرح‌های ترانزیتی و تحول‌زا در توسعه راه‌آهن، این پروژه در اولویت‌های اجرایی وزارت راه و شهرسازی قرار دارد.
محور ریلی رشت – آستارا با طول ۱۶۴ کیلومتر، یکی از مهم‌ترین پروژه‌های ریلی کشور است که به گفته مسئولان تاکنون عملیات اجرایی ۱۲ کیلومتر از سمت آستارا و ۱۰ کیلومتر از سمت رشت آغاز شده است؛ همچنین بنا شده با همکاری روسیه، بخش دیگری از تامین مالی این پروژه انجام شود.
تیرماه بود که در حاشیه نشست سه‌جانبه ایران، هند و روسیه که در تهران برگزار شد، قرارداد اجرایی پروژه رشت – آستارا میان دو کشور ایران و روسیه به امضاء رسید تا بدین‌ترتیب طراحی این پروژه تا پایان سال ۲۰۲۳ انجام شده و عملیات اجرایی آن نیز اوایل سال ۲۰۲۴ آغاز شود.
وضعیت همکاری‌های زیرساختی و حمل‌ونقلی جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه، مهرماه ۱۴۰۲ در یک جلسه مورد بررسی قرار گرفت و شهریار افندی‌زاده -معاون سابق وزیر راه و شهرسازی- با تاکید بر اهمیت پروژه ریلی رشت – آستارا برای توسعه ترانزیت در کریدور شمال جنوب، خواستار اهتمام جدی طرف روس برای نهایی‌سازی فاز طراحی و انعقاد قرارداد تجاری تا پیش از پایان سال جاری میلادی شد.
افندی‌زاده همچنین گفته بود: بعد از این که موافقتنامه در اردیبهشت ماه امضا شد، نزدیک به ۸ ماه طراحی آن طول کشید و ما طبق برنامه‌ای که داریم، تا پایان سال میلادی ۲۰۲۳ توافق اجرایی بین شرکتی که ایران معرفی کرده و شرکتی که روسیه معرفی کرده، صورت می‌گیرد و طراحی‌ها از سال بعد آغاز می‌شود. البته در این پروژه علاوه‌بر شبکه ریلی، تجهیزات و ناوگان هم در موافقتنامه وجود دارد. دولت روسیه هم به این پروژه خیلی علاقمند است، چون مسیری که انتخاب شده به‌نفع دو کشور است.
خیرالله خادمی -رئیس شرکت ساخت و زیربناهای حمل‌ونقل کشور- آبان‌ماه ۱۴۰۲ از امضای نقشه‌های اجرایی راه آهن رشت – آستارا در دیدار با شرکت روسی خبر داد و گفت: پس از نشست‌های فنی و تخصصی فراوان از سوی کارشناسان دو کشور، نقشه راه به همراه اصلاحات ویژه برای افزایش سرعت و ظرفیت مسیر تهیه و توافقات انجام شده به امضای طرفین رسید.
پس از آن مهرداد بذرپاش -وزیر راه و شهرسازی- درباره آخرین وضعیت راه‌آهن رشت – آستارا اظهار کرد: عملیات اجرایی پروژه رشت با آستارا در توافق با روسیه از ابتدای سال جدید میلادی آغاز خواهد شد و توافق با ارمنستان منجر شد که برای اولین بار با شرکت‌های ایرانی قرارداد بیش از ۲۰۰ میلیون دلاری برای تکمیل کریدورهای گذرگاهی شمال به جنوب منعقد شود.
با وجود این خیرالله خادمی -رئیس شرکت ساخت و زیربناهای حمل‌ونقل کشور- در آخرین اظهار نظرها درباره راه‌آهن رشت – آستارا اینطور عنوان کرد که برای سال جدید «شروع عملیات اجرایی مسیر مهم و راهبردی رشت-آستارا در برنامه کاری قرار گرفته است.» و به نظر می‌رسد آغاز عملیات اجرایی این پروژه در ۱۴۰۲ میسر نشده است.
افتتاح رشت – کاسپین هم به ۱۴۰۲ نرسید
از سوی دیگر، یکی از پروژه‌هایی که وعده راه‌اندازی آن در ۱۴۰۲ داده شد، پروژه راه آهن رشت – کاسپین بود که بخش اولیه از کریدور شمال – جنوب است و خلیج فارس را به دریای خزر متصل می‌کند و از مصوبات سفر رئیس‌جمهور در بهمن ماه ۱۴۰۰ به گیلان بود.
وزیر راه و شهرسازی در سالی که گذشت، چند بار به راه‌اندازی راه‌آهن رشت – کاسپین اشاره کرد. او بهمن‌ماه ۱۴۰۲ اظهار کرد: امیدواریم در مدت زمان باقی‌مانده تا پایان سال هم خط ریلی رشت به کاسپین را راه‌اندازی کنیم که دریای خزر به خلیج فارس متصل می‌کند و اتصال بندر به بندر را فراهم می‌کند و نقش کاربردی در زمینه انتقال بار دارد.
همچنین خادمی افتتاح راه‌آهن رشت – کاسپین را یکی از ابرپروژه‌های ۱۴۰۲ عنوان کرده و گفته بود که با افتتاح این راه‌آهن در کنار آزادراه منجیل – رودبار، بیش از ۸۰ درصد اهداف سال ۱۴۰۲ در توسعه شبکه حمل‌ونقل کشور محقق می‌شود. او همان زمان تامین مصالح در پروژه‌های راهسازی استان گیلان را با توجه به نبود معادن قرضه بسیار سخت دانسته و گفته بود: نبود مصالح زیرسازی و روسازی، شرایط جوی منطقه، عدم دسترسی آسان به محل پروژه و تامین مالی به موقع مهم‌ترین موضوعاتی است که ساخت راه آهن رشت-کاسپین را با مشکل روبه‌رو کرد.
عملیات اجرایی پروژه راه‌آهن رشت – کاسپین در سال ۱۳۸۵ کلید خورد، اما از سال ۸۵ تا ۹۸ فقط سه درصد پیشرفت داشت و عمده کار آن از سال ۹۸ آغاز شده است. اجرای این پروژه علاوه بر اهمیت در حمل و نقل داخلی، بار و مسافر استان گیلان، از نظر ایجاد یک کریدور ریلی جدید برای صادرات و واردات کشور و همچنین ترانزیت کالا از مناطق شمالی کشور به خلیج فارس، آب‌های آزاد بین‌المللی و دیگر کشورهای همسایه ایران نیز اثرگذار است. با وجود این تا اسفند ۱۴۰۲، میزان پیشرفت فیزیکی راه‌آهن رشت – کاسپین حدود ۹۷ درصد اعلام شده و باید دید راه‌اندازی آن چه زمانی صورت خواهد گرفت.
انتهای پیام