حتی با رعایت بهترین نکات تمیز کاری در مراقبت از محصولات غذایی، شپشک برنج همچنان می‌تواند راه خود را به خانه شما باز کند. در حالی که شپشک‌ها لزوماً برای انسان یا حیوانات خانگی خطرناک یا مضر نیستند، اما آزاردهنده هستند. به طور کلی، شپشک برنج یکی از بدترین آفات غلات در جهان است و به طور مرتب غلات ذخیره شده را در مزارع و انبارها آلوده می‌کند. هنگامی که شپشک‌ها را در خانه خود پیدا می‌کنید، باید تا آنجا که می‌توانید از شر آنها خلاص شوید. در این بررسی به راه‌های از بین بردن شپشک برنج می‌پردازیم. برای خرید برنج طارم هاشمی کلیک کنید.
شپشک برنج چیست؟
تخم شپشک برنج
هنگامی که شپشک ماده آماده تخم گذاری است، حفره‌ای را در یک دانه برنج ایجاد می‌کند. سپس یک تخم را در سوراخ قرار می‌دهد و آن را با ترشحات چسبنده می‌بندد. شپشک برنج ماده به دنبال بزرگترین دانه‌هایی است که می‌تواند پیدا کند اما اگر دانه‌ای پیدا نکند، ممکن است تخم خود را در یک تکه ماکارونی یا حتی یک تکه آرد سفت بگذارد.
لارو شپشک برنج
هنگامی که تخم از دانه خارج می‌شود، یک لارو شپشک برنج ظاهر می‌شود. لارو سرخرطومی برنج شبیه حشره‌های کوچک با بدنی نرم و متورم و سر تیره است. لارو داخل هسته یا دانه ای که در آن متولد شده است را می‌خورد و همانطور رشد می‌کند. هنگامی که در نهایت دانه را توخالی می‌کند، لارو یک شفیره (پیله) تشکیل می‌دهد و به صورت شپشک برنج بالغ ظاهر می‌شود.
چرخه زندگی شپشک برنج
در طول عمر چهار تا پنج ماهه یک شپشک برنج ماده بالغ بین 300 تا 400 تخم به میزان دو تا چهار عدد در روز می‌گذارد. این تخم‌ها در حدود سه روز از تخم خارج میشوند. سپس لاروها به طور متوسط 18 روز را صرف غذا می‌کنند تا زمانی که هسته آنها خالی شود. هنگامی که لارو به اندازه کامل خود می‌رسد، پوسته سختی را در هسته تشکیل می‌دهد و بسته به دما بین 5 تا 16 روز استراحت می‌کند.
شپشک جدید برنج بالغ برای سه تا چهار روز آینده با سفت شدن پوسته جدید آن در بذر باقی می‌ماند. شپشک‌های برنج به محض اینکه شفیره‌های خود را بیرون ریختند، آماده تولید مثل میشوند. در عرض 28 روز، سرخرطومی شپشک برنج به رشد کامل می‌رسد. اگر یک تن برنج با تنها 10 عدد سرخرطومی مورد حمله قرار گیرد، در عرض چند ماه، یک تن برنج ممکن است خانه چندین میلیون لارو شپشک برنج باشد و ده‌ها هزار شپشک بالغ مشغول تخم گذاری میشوند.
شپشک برنج از کجا می‌آید؟
بیشتر حشره شناسان بر این باورند که شپشک برنج از شبه قاره هند منشاء گرفته است. این حشرات احتمالاً از آنجا با تجارت غلات سفر کردند و امروزه در سراسر جهان یافت میشوند. در ایالات متحده، می‌توانید آنها را تا شمال تنسی و کارولینای شمالی نیز پیدا کنید. اما به طور کلی، این حشره در هوای گرم و از بیرون خانه به داخل می‌آید.
آیا شپشک برنج مضر است؟
شپشک برنج از مضرترین و مخرب‌ترین آفاتی است که صنعت غلات را درگیر کرده است. هنگامی که شپشک به سطل غلات راه می‌یابد، می‌تواند تقریباً غلات ذخیره شده را نابود کند. علاوه بر این، گندم، ذرت، جو و سایر محصولات می‌توانند به مناطق پرورش شپشک برنج تبدیل شوند. کشورهای تولید کننده برنج با آسیب مشابهی از شپشک برنج روبرو هستند.
آیا شپشک برنج گاز می‌گیرد؟
شپشک برنج نه گاز می‌گیرد و نه نیش می‌زند و نه ناقل بیماری است. این حشره به حیوانات خانگی حمله نمی‌کند، مبلمان چوبی را نمی‌جود یا پارچه را سوراخ نمی‌کند. قطعات دهان شپشک صرفاً برای سوراخ کردن دانه‌ها استفاده می‌شود، نه برای دفاع یا گاز گرفتن، به همین دلیل ترس از موارد گفته شده بی دلیل است.
چگونه شپشک برنج را از بین ببریم؟
برای خلاص شدن از شر شپشک برنج در خانه راه‌های زیر را دنبال کنید:
- هر ماده غذایی خشک که به طور ایمن در یک ظرف شیشه‌ای یا پلاستیکی محکم و در بسته نگهداری نمی‌شود را دور بریزید. در حالی که هیچکس دوست ندارد غذا را دور بریزد اما هیچ راهی برای دانستن اینکه کدام اقلام میزبان شپشک برنج هستند وجود ندارد.
- قفسه‌ها را پس از خالی کردن و دور ریختن مواد غذایی که ممکن است با شپشک برنج آلوده شده باشند، از بالا به پایین کاملاً جاروبرقی بکشید.
- لبه‌ها، گوشه‌ها و محل اتصال قفسه‌ها را تمیز کنید زیرا این مکان‌ها مخفیگاه‌های رایجی برای سرخرطوم‌ها هستند.
- هر شکافی که ممکن است برای سرخرطومی‌ها پناهگاه ایجاد کند را درزبندی کنید.
شپشک برنج در خانه
لازم است بگوییم اگر از به وجود آمدن شپشک برنج جلوگیری نشود و یا به محض متوجه شدن حضور آن ها در گونی یا ظرف ، از بین برده نشوند، جدا از خسارتی که برنج می زنند، خیلی زود بالغ شده و وارد محیط آشپزخانه خواهند شد. سپس از آن جا به رختخواب ها و فرش ها نفوذ می کنند که این حالت اصلا برای افراد خوشایند نیست.
بنابراین در صورتی که متوجه پخش شدن شپشک برنج در خانه، رختخواب، فرش و… شدید، سریعا با استفاده از اسپری حشره کش آن را رفع کنید.
آیا میدانستید برنج های ایرانی نظیر شیرودی به سختی دچار شپشک میشوند ؟ برای اطلاعات بیشتر در مورد برنج شیرودی بر روی نوشته زیر کلیک کنید
آیا شپشک برنج خطرناک است ؟
شاید تصور می کنید که برنج شپشک زده قابل استفاده نیست و یا ناخواسته خوردن آن، باعث بیماری می شود. این تصور کاملا غلط است و به هیچ وجه لازم نیست که برنج شپشک زده را دور بریزید،درواقع شپشک برنج برای سلامتی انسان خطری ندارد و ناقل هیچ گونه بیماری نمی باشد.
