سرطان پستان دومین مرگ ناشی از سرطان(پس از سرطان ریه) در بانوان است. کسانی که می خواهند جراحی سینه داشته باشند، ابتدا تحت انجام شیمی درمانی قرار می گیرند و سپس جراحی انجام می شود. انواع جراحی قابل انجام در این بیماری شامل برداشتن قسمتی از پستان، برداشتن پستان و و در بعضی از موارد برداشتن پستان و بازسازی همزمان است. بسیاری نگران خطرات و عوارض ناشی بعد از آن هستند. خوشبختانه عمل های پستان مانند روش های بزرگ کردن باسن در دسته عمل های کم عارضه و تمیزی هستند.
که خوشبختانه نگرانی زیادی بابت خونریزی و عفونت های پس از عمل نخواهیم داشت و با رعایت نکات مراقبتی که به ما می گوید می توانید به سادگی دوران نقاهت پس از عمل را بگذرانید. البته باید بدانید شانس ابتلای مجدد به سرطان سینه، یا بازگشت سرطان وجود دارد. مخصوصا اگر مراقبتهای بعد از عمل سرطان سینه را به درستی رعایت نکنید. پس مراقب ورزش، تغذیه و شرایط عمومی سینه خود باشید.
مهم ترین عوارض سرطان سینه:
هر روش جراحی سرطان سینه در کنار مزایای درمانی که دارد، طبیعتا دارای عوارضی هم می باشد. البته توجه به این نکته ضروری است که انجام درست روش های جراحی بسیار وابسته به مهارت پزشک در این زمینه می باشد. ولی بسته به شرایط بیمار ممکن است عوارض زیر در بیمار ظاهر شود:
- حساسیت به داروی بیهوشی که ممکن است سبب ایجاد سردرد و سرگیجه های مداوم در افراد شود.
- ایجاد خونریزی در ناحیه جراحی شده که ممکن است سبب ایجاد حالت شک و افت هوشیاری در بیمار شود. و گاهی ممکن است خون در بافت های اطراف زخم جمع شود که به این عارضه هماتوم گفته می شود که باعث درد، تورم و سفتی می شود.
- ایجاد آمبولی در خون که ممکن است در اثر ورود لخته خون به داخل جریان خون باشد. که برای جلوگیری از لخته شدن خون، پرستاران شما را در اسرع وقت، بعد از عمل از خواب بیدار می کنند و شما را تشویق می کنند که حرکت کنید یا تمرینات مخصوص خود را انجام دهید.
- ایجاد عفونت در محل جراحی: اگر علائم زیر در زخم شما وجود دارد به پزشک خود اطلاع دهید:
- قرمزی یا تورم
- احساس گرما
- درد
- ترشحات
اینها علائم عفونت هستند. اگر عفونت دارید، پزشک به شما آنتی بیوتیک می دهد.
- خستگی: تاثیر احساسی اطلاع از ابتلا به سرطان و پشت سر گذاشتن روند های تشخیص و درمان می تواند خسته کننده باشد. خستگی یکی از عوامل رایج و البته کم خطر عوارض بعد از است. که ممکن است تا هفته ها یا حتی ماه ها ادامه داشته باشد.
- خشکی و گرفتگی شانه: وقوع این اتفاق بعد از جراحی سرطان سینه بسیار رایج است. ورزش های سبک و کم فشار شانه و بازو می تواند در بهبود خشکی شانه بعد از عمل کمک زیادی می کند.
- بی حسی و مورمور: عمل جراحی می تواند موجب بروز کبودی و آسیب به عصب ها شود. اتفاقی که منجر به بی حسی و مورمور در ناحیه زیربغل، بالای بازو و یا قفسه سینه خواهد شد. این حس ها اغلب طی چند هفته بهبود پیدا می کنند.
- سروما (جمع آوری مایع در اطراف محل عمل): مایعات ممکن است داخل یا دور زخم جراحی جمع شوند و موجب بروز کیسه های توپر ورم مانندی شوند. سروما می تواند باعث مواردی چون: ورم، درد، افزایش خطر عفونت می شود. این مایع معمولا بعد از چند هفته از بین می رود. این اتفاق بعد از عمل ماستکتومی بسیار رایج است. اتفاقی که به آن سروما گفته می شود.
- تغییر در حس سینه، نوک سینه یا بازو: این اتفاق موقتی است اما برای بعضی از افراد می تواند دائمی باشد.
- ورم لنفاوی: بعد از عمل جراحی غدد لنفاوی زیر بغل، مایعات داخلی بدن می توانند در بافت های بازو یا سینه جمع شوند و موجب بروز ورم گردند. اتفاقی که به ورم لنفاوی یا لیفودما مشهور است.
افسردگی و احساس از دست دادن هویت جنسی: بیمارانی که تحت عمل ماستکتومی قرار می گیرند ممکن است درمورد ظاهر سینه خود بعد از عمل نگرانی داشته باشند. خوشبختانه بازسازی سینه برای اکثر بیماران پس از ماستکتومی امکان پذیر است. پزشک با شما در مورد گزینه جراحی ترمیمی صحبت خواهد کرد. راه حل جایگزینی برای بازسازی پس از شامل استفاده از پروتز خارجی یا سوتین مخصوص ماسکتوپس از هر عملی احتمال بروز مشکلات یا عوارض وجود دارد. هم دارای عوارضی هست که ممکن است بعد از درمان بروز بکند. شاخت این عوارض می تواند به شما در روند درمان کمک بسیار بکند. لذا بر همین اساس تصیم گرفتیم تا در این مقاله برای شما عوارض بعد از عمل سرطان سینه را بطور کامل توضیح دهیم. پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
مهمترین عوارض بعد از عمل سرطان سینه
درمان‌های سرطان شامل خلاص شدن از شر سلول های غیرطبیعی و طبیعی از بدن است، بنابراین ممکن است عوارض جانبی ناخوشایندی را تجربه کنید. در برخی موارد، ممکن است احساس کنید که درمان حتی بدتر از سرطان است. مهم است که بدانیم درد و ناراحتی درمان از بین خواهد رفت. سلول های سالم بهبود می‌یابند. درمان سرطان می‌تواند باعث درد و بیماری شود. شیمی درمانی ممکن است منجر به زخم های دهان، حالت تهوع، آسیب عصبی و اسهال شود. پرتودرمانی می‌تواند منجر به درد سوزشی و زخم شود. جراحی ممکن است دردناک باشد و ممکن است به زمان قابل توجهی برای بهبودی نیاز داشته باشد. در ادامه به برخی از مهمترین عوارض بعد از عمل سرطان پستان اشاره می‌کنیم.
حساسیت به داروی بیهوشی
شما ممکن است به داروهای بیهوشی حساسیت داشته باشید. واکنش آنافیلاکسی به عوامل بیهوشی خوشبختانه نادر است و از 1 در 5000 تا 25000 مورد متغیر است.
خونریزی در محل جراحی
ممکن است پس از جراحی مقدار کمی خون روی پانسمان زخم خود داشته باشید که طبیعی است. پس از عمل، پرستار شما به طور مرتب پانسمان شما را بررسی می‌کند. در صورت خونریزی بیشتر فوراً به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید.
همچنین پس از جراحی، شما در معرض خطر ایجاد لخته خون در پاهای خود هستید. همچنین خطر کوچکی برای لخته شدن خون در ریه ها وجود دارد. برای جلوگیری از لخته شدن خون، پرستاران شما را در اسرع وقت بعد از عمل بیدار می‌کنند. آنها شما را تشویق می‌کنند که در اطراف حرکت کنید یا تمرینات پای خود را انجام دهید. همچنین، در حین و بعد از عمل، از جوراب های مخصوص (به نام جوراب ضد آمبولی یا TEDS) استفاده می‌کنید. و بعد از عمل ممکن است تزریقاتی برای رقیق شدن خون برای مدتی داشته باشید.
آمبولی
خطر آمبولی بعد از عمل در طول 5 هفته اول پس از جراحی بالاترین میزان است و با نوع جراحی مرتبط است. دستورالعمل های بین المللی کنونی درمان ضد انعقادی پیشگیرانه را تا 5 هفته پس از جراحی توصیه می‌کنند.
ورم لنفاوی
ممکن است بعد از عمل کمی ورم در بازو یا دست خود داشته باشید که باید به زودی پس از جراحی شما برطرف شود. وقتی پزشکان غدد لنفاوی را برای بررسی سلول‌های سرطانی برمی‌دارند، جریان مایع لنفاوی در بدن مختل می‌شود. اگر غدد لنفاوی کافی برای تخلیه مناسب مایع از یک ناحیه خاص باقی نماند، شکلی از تورم دردناک به نام ممکن است رخ دهد. لنف ادم بهتر است زود تشخیص داده شود. می توان آن را با فیزیوتراپی، ماساژ یا آستین فشاری درمان کرد. پزشک شما در مورد راه های پیشگیری از لنف ادم با شما صحبت خواهد کرد.
درد دست
ممکن است در زیر بغل، بالای بازو، شانه یا دیواره قفسه سینه بی حسی، احساس گزگز یا تیرکشیدن داشته باشید. این به دلیل آسیب به اعصاب در حین جراحی است. اعصاب معمولاً خود را ترمیم می‌کنند، اما ممکن است چندین هفته یا چند ماه طول بکشد. پزشک یا پرستار شما می‌تواند داروهایی برای کمک به درد عصبی به شما بدهد.
عفونت محل زخم
اگر عفونت دارید، پزشک به شما آنتی بیوتیک می‌دهد. در صورت نیاز به آنتی بیوتیک از طریق قطره، ممکن است لازم باشد مدت بیشتری در بیمارستان بمانید یا به بیمارستان برگردید.
علائم عفونت محل زخم
اگر زخم شما قرمز است یا متورم به نظر می‌رسد دردناک است و مایعات نشت می‌کند (ترشح) اینها علائم عفونت هستند. همچنین ممکن است احساس ناخوشی و تب داشته باشید.
خشکی و گرفتگی شانه
شانه شما ممکن است پس از جراحی سینه یا برداشتن غدد لنفاوی سفت و دردناک شود. پرستار یا فیزیوتراپیست تمریناتی را به شما نشان می‌دهد که باید بعد از عمل انجام دهید تا به بهبود حرکت شانه کمک کند.
پنوموتوراکس
پنوموتوراکس به عنوان عارضه جراحی پستان در مقالات مرتبط با علل مختلف شرح داده شده است:
- سوراخ کردن تصادفی سوزن در حین تزریق بی حسی موضعی
- پارگی پلور در حین عمل توسط دیسکسیشن یا کوتر
- پارگی حباب های از قبل موجود
آسیب نوروواسکولار
اعصاب اصلی در معرض خطر در طول ماستکتومی عبارتند از: ICBN، اعصاب سینه ای داخلی و جانبی، قفسه سینه، اعصاب بلند قفسه سینه و بین دنده ای. آسیب عصبی می‌تواند مستقیم از طریق ترانسکشن (نوروتمزیس) یا غیرمستقیم ناشی از کشش، فشرده سازی یا چسبندگی اسکار باشد.
خستگی بدن
ممکن است بعد از جراحی سرطان سینه احساس خستگی کنید. این می‌تواند به دلیل استرس وارده بر بدن شما، هر گونه درد پس از جراحی و مدت زمان بهبودی باشد. داشتن یک بیهوشی عمومی نیز می‌تواند بر سطح انرژی شما تأثیر بگذارد. اگر قبل از عمل جراحی مانند شیمی درمانی یا درمان های هدفمند تحت درمان بوده اید، ممکن است همچنان از این موضوع احساس خستگی کنید.
بی حسی و مور مور
ممکن است در زیر بغل، بالای بازو، شانه یا دیواره قفسه سینه بی حسی، سوزن سوزن شدن یا درد داشته باشید. این به دلیل آسیب به اعصاب در طول جراحی است. اعصاب معمولاً خود را ترمیم می کنند، اما ممکن است هفته ها یا ماه ها طول بکشد. پزشک شما می‌تواند داروهایی برای کمک به درد عصبی به شما بدهد.
سروما
گاهی مایع در نزدیکی زخم و اطراف زیر بغل جمع می‌شود. این ممکن است پس از برداشتن مجرای تخلیه زخم توسط پرستار شما اتفاق بیافتد. این می‌تواند باعث درد، تورم و افزایش خطر عفونت شود. مایع معمولاً ظرف چند هفته خود به خود از بین می‌رود. اگر سروما دردناک باشد، پرستار یا پزشک شما می‌تواند مایع را با سوزن و سرنگ تخلیه کند. گاهی اوقات ممکن است مایع پس از تخلیه دوباره جمع شود. اگر فکر می‌کنید سروما در حال توسعه است به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید.
تغییر در حس سینه، نوک سینه یا بازو
برخی افراد دارای حس سوزن سوزن شدن، سوزش یا بی حسی در ناحیه سینه و پایین بازو در سمت جراحی هستند. این علائم کاملاً رایج هستند و ممکن است چند هفته یا حتی چند ماه ادامه داشته باشند. جای زخم ممکن است سفت و حساس باشد. این به این دلیل است که اعصاب زیر بازو برای رسیدن به غدد لنفاوی پشت آنها باید مختل شوند. اگر ماستکتومی، با یا بدون بازسازی سینه انجام داده اید، ممکن است علائم مشابهی در ناحیه قفسه سینه خود داشته باشید. اگر با استفاده از فلپ بافت خود بازسازی سینه انجام داده اید، ممکن است تغییری در حس در ناحیه ای که بافت از آن گرفته شده است نیز احساس کنید.
این علائم معمولاً موقتی هستند و با گذشت زمان بهبود می‌یابند یا در طی چند ماه کاملاً ناپدید می‌شوند. برخی از افرادی که غدد لنفاوی آنها برداشته شده است، دچار بی حسی دائمی یا تغییر احساس در بالای بازوی خود می شوند.
افسردگی و احساس از دست دادن هویت جنسی
تغییرات در ظاهر فیزیکی ناشی از روش های جراحی رادیکال برای درمان سرطان سینه یکی از شایع ترین علل افسردگی در این جمعیت است. معمولاً به این دلیل است که بیماران از نظر جنسی جذابی و زنانگی کمتری دارند. اگر ماندگار و شدید باشد حتما باید برای به کلینیک های مغز و اعصاب و روان مراجعه نمود
ایجاد اسکار در محل زخم
هر عمل جراحی سینه ای که انجام دهید نوعی جای زخم باقی خواهد ماند. نگاه کردن و احساس زخم برای اولین بار می‌تواند دشوار و ناراحت کننده باشد. آشنایی با نحوه ظاهر و احساس اسکار به شما کمک می‌کند تا متوجه هرگونه تغییر فوری و احتمالی در آینده شوید. بافت اسکار به طور طبیعی توسط بدن در طول بهبود تولید می‌شود. در ابتدا اسکار شما در لمس ناهموار احساس می‌شود و ممکن است سفت و حساس شود. اسکارها اغلب در ابتدا قرمز هستند اما با گذشت زمان محو می‌شوند و کمتر آشکار می‌شوند. تیم درمانی شما باید بتواند به شما بگوید که چه زمانی می‌توانید شروع به مرطوب کردن جای زخم های خود کنید تا به بهبود آنها کمک کنید. زنان ممکن است در ابتدا پوشیدن سوتین یا هر چیزی که به ناحیه آسیب دیده فشار وارد می کند، ناراحت کننده باشند. از آنجایی که اسکارها حساسیت کمتری دارند، باید بتوانید یک سوتین راحت بپوشید.
راههای پیشگیری از عوارض بعد از عمل سرطان سینه
هر زمان که درد یا سایر عوارض ناخوشایند ناشی از سرطان یا درمان خود را تجربه کردید، به پزشک خود اطلاع دهید. آنها می‌توانند تشخیص دهند که آیا علائم نشان دهنده مشکل جدی تری است یا خیر. همچنین می‌توانند با شما برای مدیریت علائم همکاری کنند و به شما کمک کنند احساس بهتری داشته باشید.
جمع بندی
لامپکتومی یک عمل جراحی رایج می باشد که در آن سرطان یا دیگر بافت های غیر طبیعی از پستان حذف می شوند . به لامپکتومی عمل جراحی حفظ پستان یا محافظت از پستان نیز گفته می شود زیرا بر خلاف ماستکتومی تنها بخشی از پستان برداشته می شود . بافت مورد برش در این عمل جراحی معمولا محدود است و تهاجم به بافت اطراف در طول جراحی وجود ندارد بنابراین روشی نسبتا غیر تهاجمی می باشد .