قیمت بیت کوین در سال ۹۵: تحلیل جامع و نمودار تاریخی
قیمت بیت کوین در سال ۹۵
سال ۱۳95 شمسی (معادل 2016-2017 میلادی) برای بیت کوین، نقطه عطفی در تاریخ آن به شمار می رود؛ دورانی که این دارایی دیجیتال از ناشناختگی به سوی آگاهی عمومی و پذیرش گام برداشت و نوسانات چشمگیری را تجربه کرد که برای سرمایه گذاران و تحلیل گران حائز اهمیت است.
برای بسیاری از علاقه مندان به دنیای ارزهای دیجیتال، سال 1395 یک سال فراموش نشدنی و پرتحول برای بیت کوین بود. در آن دوره، جامعه بلاکچین هنوز در مراحل ابتدایی رشد خود قرار داشت و بیت کوین به تازگی در حال تثبیت جایگاه خود به عنوان پیشگام این فناوری نوین بود. این سال، به دلیل رویداد مهم هاوینگ و افزایش تدریجی آگاهی جهانی، به طور ویژه ای مورد توجه قرار گرفت و مسیر را برای رشدهای انفجاری بعدی هموار ساخت. درک عمیق از نوسانات تاریخی بیت کوین، به خصوص در مقطعی که کمتر کسی به پتانسیل های آن باور داشت، می تواند بینش های ارزشمندی را برای سرمایه گذاران کنونی و پژوهشگران بازارهای مالی نوظهور فراهم آورد. این مقاله به تحلیل جامع قیمت بیت کوین در سال 1395 می پردازد، نقاط عطف آن را بررسی می کند و دلایل اصلی نوسانات و رشد چشمگیر آن را واکاوی خواهد کرد.
فضای بازار ارزهای دیجیتال در آغاز سال ۹۵ (۲۰۱۶)
در آغاز سال 1395، بیت کوین هنوز برای بسیاری از افراد در سراسر جهان و به خصوص در ایران، پدیده ای نسبتاً ناشناخته به شمار می رفت. در آن زمان، بسیاری از مردم تازه با مفهوم «ارز دیجیتال» آشنا می شدند و درک عمیقی از فناوری بلاکچین و کارکرد بیت کوین نداشتند. حجم معاملات روزانه بیت کوین در مقایسه با ارقام امروزی، ناچیز بود و اغلب در صرافی های کوچک و محلی یا از طریق معاملات فرد به فرد صورت می گرفت.
قیمت بیت کوین در ابتدای سال ۹۵، حول و حوش ۴۰۰ دلار آمریکا نوسان می کرد. اکوسیستم ارزهای دیجیتال در آن زمان بسیار محدودتر از امروز بود. آلت کوین های مطرح انگشت شماری وجود داشتند که از جمله آن ها می توان به اتریوم (که تازه در حال اوج گیری بود)، ریپل و لایت کوین اشاره کرد. زیرساخت های لازم برای خرید، فروش و نگهداری ارزهای دیجیتال نیز هنوز در مراحل اولیه توسعه قرار داشتند؛ کیف پول های کارآمد کم بودند و پلتفرم های معاملاتی از نظر امنیت و کاربری، با استانداردهای امروزی فاصله زیادی داشتند. تصور کنید در آن دوران، دسترسی به اطلاعات دقیق و به روز درباره بیت کوین، به آسانی امروز نبود و جامعه کاربری بسیار کوچکتری وجود داشت.
در ایران، نرخ دلار آزاد در ابتدای سال 1395 حدود ۳۴۸۰ تومان بود. این نرخ دلار، نقطه آغاز مهمی برای درک ارزش تومانی بیت کوین در آن زمان به شمار می آید. با این نرخ، ارزش یک بیت کوین در اوایل فروردین 1395 تقریباً به ۱,۴۰۵,۰۰۰ تومان می رسید. این ارقام نشان می دهد که در آن دوره، بیت کوین هنوز یک دارایی بسیار کم ارزش تر از آنچه امروز می شناسیم بود و تنها عده معدودی به پتانسیل های آینده آن پی برده بودند.
تحلیل ماهانه قیمت بیت کوین در سال ۹۵
سال 1395 شمسی، داستانی از رشد تدریجی، نوسانات هیجان انگیز و نقاط عطف کلیدی را برای بیت کوین روایت می کند. این دوره، گام های اولیه بیت کوین به سمت شناخته شدن به عنوان یک دارایی قابل سرمایه گذاری را نشان می دهد. در ابتدای سال، بیت کوین با قیمتی حدود ۴۰۰ دلار کار خود را آغاز کرد و تا پایان اسفند ماه، شاهد رشد چشمگیر و رسیدن به سطوح بالاتر از ۱۲۰۰ دلار بودیم. این افزایش قیمت، نتیجه ترکیبی از عوامل اقتصادی، تکنولوژیکی و روانی بازار بود که در ادامه به تفصیل مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
روند قیمت بیت کوین در هر ماه شمسی از سال ۱۳۹۵، داستان منحصر به فرد خود را داشت. برای مثال، خرداد ماه شاهد یکی از بزرگترین رالی های قیمتی بود که اغلب به رویداد هاوینگ نزدیک ارتباط داشت. در ماه های بعد، با وجود اصلاحات مقطعی، روند کلی صعودی بود و بیت کوین به تدریج اعتماد سرمایه گذاران بیشتری را جلب کرد. این تحلیل ماهانه، تصویری دقیق از چگونگی پیشرفت بیت کوین در این سال حیاتی ارائه می دهد.
جدول زیر، مروری جامع و دقیق بر تغییرات قیمت بیت کوین در هر ماه شمسی سال 1395 (معادل 2016-2017 میلادی) ارائه می دهد. این جدول شامل قیمت ابتدایی و پایانی بیت کوین به دلار، میانگین نرخ دلار آزاد در ایران در همان ماه، قیمت تخمینی ابتدایی و پایانی بیت کوین به تومان و همچنین درصد تغییرات ماهانه به دلار و تومان است. این داده ها به درک بهتر پویایی های بازار بیت کوین در آن دوره و تاثیر نرخ ارز داخلی بر ارزش آن کمک می کند.
| ماه (شمسی) | بازه تاریخ میلادی | قیمت ابتدایی (USD) | قیمت پایانی (USD) | میانگین نرخ دلار آزاد (تومان) | قیمت تخمینی ابتدایی (تومان) | قیمت تخمینی پایانی (تومان) | تغییر درصد ماهانه (USD) | تغییر درصد ماهانه (تومان) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| فروردین ۱۳95 | Mar 20 – Apr 19, 2016 | 410 | 450 | 3,480 | 1,426,800 | 1,566,000 | +9.7% | +9.7% |
| اردیبهشت ۱۳95 | Apr 20 – May 20, 2016 | 450 | 440 | 3,500 | 1,575,000 | 1,540,000 | -2.2% | -2.2% |
| خرداد ۱۳95 | May 21 – Jun 20, 2016 | 440 | 700 | 3,550 | 1,562,000 | 2,485,000 | +59.1% | +59.1% |
| تیر ۱۳95 | Jun 21 – Jul 21, 2016 | 700 | 650 | 3,580 | 2,506,000 | 2,327,000 | -7.1% | -7.1% |
| مرداد ۱۳95 | Jul 22 – Aug 21, 2016 | 650 | 580 | 3,600 | 2,340,000 | 2,088,000 | -10.8% | -10.8% |
| شهریور ۱۳95 | Aug 22 – Sep 21, 2016 | 580 | 610 | 3,620 | 2,099,600 | 2,208,200 | +5.2% | +5.2% |
| مهر ۱۳95 | Sep 22 – Oct 22, 2016 | 610 | 690 | 3,650 | 2,226,500 | 2,518,500 | +13.1% | +13.1% |
| آبان ۱۳95 | Oct 23 – Nov 21, 2016 | 690 | 740 | 3,700 | 2,553,000 | 2,738,000 | +7.2% | +7.2% |
| آذر ۱۳95 | Nov 22 – Dec 21, 2016 | 740 | 780 | 3,750 | 2,775,000 | 2,925,000 | +5.4% | +5.4% |
| دی ۱۳95 | Dec 22, 2016 – Jan 20, 2017 | 780 | 890 | 3,780 | 2,948,400 | 3,364,200 | +14.1% | +14.1% |
| بهمن ۱۳95 | Jan 21 – Feb 19, 2017 | 890 | 1000 | 3,800 | 3,382,000 | 3,800,000 | +12.4% | +12.4% |
| اسفند ۱۳95 | Feb 20 – Mar 20, 2017 | 1000 | 1200 | 3,850 | 3,850,000 | 4,620,000 | +20.0% | +20.0% |
همان طور که در این جدول مشاهده می شود، بیت کوین در سال 1395 مسیری پرفراز و نشیب اما عمدتاً صعودی را طی کرد. از یک قیمت اولیه نسبتاً پایین، به تدریج توانست ارزش خود را افزایش دهد و توجه بسیاری را به خود جلب کند. این جدول نه تنها نوسانات دلاری بیت کوین را نشان می دهد، بلکه با لحاظ کردن نرخ دلار در ایران، تصویری ملموس از ارزش تومانی این دارایی نوظهور در آن سال ارائه می کند.
اوج و حضیض: پایین ترین و بالاترین قیمت بیت کوین در سال ۹۵
سال 1395 برای بیت کوین، سالی سرشار از نقاط عطف قیمتی بود. اگر بخواهیم دقیق تر به اوج و حضیض این ارز دیجیتال در آن دوره نگاه کنیم، درخواهیم یافت که کمترین قیمت بیت کوین در ابتدای سال و در فروردین ماه ۱۳۹۵ رخ داد. در آن زمان، هر بیت کوین به حدود 360 تا 400 دلار معامله می شد که با توجه به نرخ دلار آزاد در آن مقطع (حدود 3450 تومان)، ارزش تومانی آن چیزی در حدود 1,242,000 تا 1,380,000 تومان بود. این قیمت ها، نمادی از دورانی است که بیت کوین هنوز در میان توده های مردم شناخته شده نبود و اغلب تنها متخصصان و علاقه مندان به فناوری آن را پیگیری می کردند.
اما داستان به همین جا ختم نشد. با گذر زمان و نزدیک شدن به پایان سال 1395، بیت کوین مسیر صعودی خیره کننده ای را آغاز کرد. بالاترین قیمت ثبت شده برای بیت کوین در این سال، در اسفند ماه ۱۳۹۵ (فوریه-مارس ۲۰۱۷) بود. در این دوره، قیمت بیت کوین به سطوح بالاتر از 1250 تا 1300 دلار رسید. با در نظر گرفتن نرخ دلار در پایان سال 1395 (حدود 3850 تومان)، ارزش تومانی هر بیت کوین به رقمی بین 4,812,500 تا 5,005,000 تومان جهش یافت. این جهش قیمتی، نشان دهنده نوسانات شدید اما سودآور بازار بیت کوین در سال 1395 بود که بسیاری را از پتانسیل های این فناوری شگفت زده کرد و موج جدیدی از علاقه و سرمایه گذاری را به سمت آن سوق داد.
سال ۱۳۹۵ برای بیت کوین، سالی محوری بود؛ از کمتر از ۱.۵ میلیون تومان در آغاز سال، به بیش از ۴.۷ میلیون تومان در پایان آن، مسیری که نشان دهنده آغاز انقلاب ارزهای دیجیتال بود.
دلایل کلیدی نوسانات و رشد چشمگیر قیمت بیت کوین در سال ۹۵
نوسانات و رشد انفجاری قیمت بیت کوین در سال 1395 (2016 میلادی) نتیجه هم افزایی چندین عامل مهم بود که هر یک به سهم خود، نقش بسزایی در شکل گیری این روند ایفا کردند. درک این عوامل برای تحلیل چرایی رفتار بیت کوین در آن دوران و مقایسه آن با دوره های بعدی بسیار حائز اهمیت است. در آن زمان، بازار رمزارزها هنوز نوپا بود و هر خبر یا رویدادی می توانست تأثیرات شگرفی بر قیمت ها بگذارد.
رویداد هاوینگ (Halving) بیت کوین در تیر ۱۳۹۵ (جولای ۲۰۱۶)
بدون شک، مهم ترین کاتالیزور رشد قیمت بیت کوین در سال 1395، دومین رویداد هاوینگ (Halving) بود که در تاریخ 9 جولای 2016 (برابر با 19 تیر 1395) رخ داد. هاوینگ، رویدادی است که در آن پاداش استخراج هر بلاک بیت کوین به نصف کاهش می یابد. در این هاوینگ، پاداش از ۲۵ بیت کوین به ۱۲.۵ بیت کوین کاهش پیدا کرد. این کاهش عرضه جدید بیت کوین به بازار، در حالی که تقاضا برای آن رو به افزایش بود، منطق ساده اقتصادی عرضه و تقاضا را دنبال کرد و منجر به افزایش چشمگیر قیمت شد. پیش از هاوینگ، انتظارات بازار صعودی بود و پس از آن نیز، روند رشد تداوم یافت.
افزایش تدریجی آگاهی و پذیرش جهانی
در سال 1395، شناخت عمومی و پذیرش بیت کوین به تدریج در حال گسترش بود. رسانه ها، کسب وکارها و حتی سرمایه گذاران سنتی، کم کم به پدیده ارزهای دیجیتال توجه نشان می دادند. برگزاری کنفرانس ها، افزایش مقالات تحلیلی و حتی پذیرش بیت کوین به عنوان روش پرداخت در برخی فروشگاه های آنلاین، به افزایش آگاهی عمومی کمک کرد. این افزایش شناخت، به نوبه خود، تقاضا را برای خرید بیت کوین بالا برد و بر قیمت آن تأثیر مثبت گذاشت.
نااطمینانی های اقتصادی و سیاسی جهانی
همواره در زمان نااطمینانی های اقتصادی و سیاسی، سرمایه گذاران به دنبال دارایی های امن یا جایگزین می گردند. سال 2016 شاهد وقایعی مانند رأی گیری برگزیت (خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا) و تغییرات در سیاست های پولی بانک های مرکزی بزرگ بود. این وقایع، به خصوص برای افرادی که به دنبال حفظ ارزش دارایی خود در برابر تورم یا بی ثباتی های مالی سنتی بودند، بیت کوین را به گزینه ای جذاب تبدیل کرد و تقاضا برای آن را افزایش داد.
افزایش تقاضا در بازارهای آسیایی
بازارهای آسیایی، به ویژه چین و ژاپن، نقش بسیار پررنگی در رشد قیمت بیت کوین در سال 1395 ایفا کردند. در چین، محدودیت های سرمایه ای و کنترل های دولتی، سرمایه گذاران را به سمت بیت کوین سوق داد. در ژاپن نیز، قانونی شدن ارزهای دیجیتال و پذیرش بیت کوین به عنوان یک روش پرداخت قانونی، موجب افزایش چشمگیر حجم معاملات و تقاضا در این کشور شد. این موج تقاضا از شرق، تأثیر مستقیمی بر قیمت های جهانی بیت کوین داشت.
ورود سرمایه گذاران سازمانی و نهادی
اگرچه در سال 1395 ورود سرمایه گذاران بزرگ نهادی به بازار بیت کوین به اندازه امروز گسترده نبود، اما نشانه هایی از ورود سرمایه های بزرگ تر و حرفه ای تر به این بازار مشاهده شد. این موضوع نشان دهنده بلوغ نسبی بازار و افزایش اعتماد به بیت کوین به عنوان یک دارایی قابل سرمایه گذاری بود. هرچند که در آن زمان این سرمایه ها چندان چشمگیر به نظر نمی رسیدند، اما به تثبیت قیمت و اعتبار بیت کوین کمک شایانی کردند.
توسعه های زیرساختی نیز در این سال نقش خود را ایفا کردند؛ بهبود کیف پول ها، افزایش تعداد صرافی ها و تلاش برای بهبود مقیاس پذیری شبکه، اعتماد به اکوسیستم بیت کوین را تقویت کرد و فضای بهتری را برای سرمایه گذاران فراهم آورد. تمامی این عوامل دست به دست هم دادند تا سال 1395 به یکی از سال های به یاد ماندنی و مهم در تاریخ بیت کوین تبدیل شود.
مقایسه عملکرد بیت کوین با سایر دارایی ها در سال ۹۵ (در ایران)
برای درک عمق فرصت سرمایه گذاری در بیت کوین در سال 1395، مقایسه بازدهی آن با سایر گزینه های سنتی در بازار ایران اهمیت ویژه ای دارد. در آن سال، بسیاری از مردم هنوز بیت کوین را به رسمیت نمی شناختند یا آن را یک دارایی پرخطر و نامتعارف می دانستند، در حالی که دارایی های سنتی مانند طلا، دلار آزاد، سکه و شاخص بورس، گزینه های شناخته شده و قابل اعتماد به شمار می رفتند.
در سال 1395، بازار طلا و سکه در ایران نوسانات نسبتاً محدودی را تجربه کرد. بازدهی سرمایه گذاری در این دارایی ها، با توجه به نرخ تورم و رشد اقتصادی کشور، قابل قبول بود اما هرگز به اندازه ی بیت کوین، فرصت رشد ناگهانی و چشمگیر را فراهم نکرد. دلار آزاد نیز در طول این سال، رشد پایداری را تجربه کرد اما بازدهی آن در مقایسه با بیت کوین بسیار ناچیز بود و اغلب درصدهای تک رقمی را نشان می داد.
شاخص بورس اوراق بهادار تهران نیز در سال 1395 شاهد نوساناتی بود، اما اغلب در یک محدوده مشخص حرکت می کرد و رشد چشمگیری نداشت که بتواند با سودهای حاصل از بیت کوین رقابت کند. در مقابل، بیت کوین با رشدی بیش از 200 درصد از ابتدای سال تا پایان آن (از حدود ۴۰۰ دلار به بیش از ۱۲۰۰ دلار)، بازدهی بی سابقه ای را برای سرمایه گذارانی که ریسک پذیری لازم را داشتند، به ارمغان آورد. کسانی که در ابتدای سال ۹۵، تنها یک میلیون تومان از دارایی خود را به جای خرید طلا یا سپرده گذاری بانکی، صرف خرید بیت کوین کرده بودند، در پایان سال شاهد تبدیل شدن سرمایه خود به بیش از ۴ میلیون تومان بودند.
این مقایسه به وضوح نشان می دهد که بیت کوین در سال 1395، با وجود ریسک های بالا و عدم قطعیت، فرصت های مالی بی نظیری را ارائه داد که در هیچ یک از بازارهای سنتی ایران قابل دستیابی نبود. این تجربه، آغازگر آشنایی بسیاری از ایرانیان با پتانسیل های بازارهای مالی نوین بود.
سرمایه گذاران سال ۹۵ شاهد این بودند که در دوره ای که بازارهای سنتی مانند طلا و بورس بازدهی معمولی داشتند، بیت کوین با جهشی بیش از ۲۰۰ درصدی، فرصت های بی سابقه ای را خلق کرد و سودهای چند برابری به همراه آورد.
نحوه محاسبه و عوامل کلی تاثیرگذار بر قیمت بیت کوین
قیمت بیت کوین، مانند هر دارایی دیگری در یک بازار آزاد، در اصل توسط دو نیروی اساسی «عرضه و تقاضا» تعیین می شود. این فرآیند به صورت مداوم در صرافی های ارز دیجیتال در سراسر جهان اتفاق می افتد. زمانی که تمایل برای خرید بیت کوین (تقاضا) بیشتر از تمایل برای فروش آن (عرضه) باشد، قیمت افزایش می یابد و بالعکس، زمانی که عرضه بر تقاضا پیشی می گیرد، قیمت کاهش پیدا می کند. هر تراکنشی که در کسری از ثانیه در این صرافی ها انجام می شود، به عنوان یک نقطه داده جدید به میانگین قیمت لحظه ای بیت کوین اضافه می شود و به این ترتیب، قیمت به صورت پویا و لحظه ای در حال تغییر است.
علاوه بر عرضه و تقاضای مستقیم، عوامل دیگری نیز به طور غیرمستقیم بر قیمت بیت کوین تأثیر می گذارند که درک آن ها برای هر سرمایه گذار و علاقه مندی به این حوزه حیاتی است:
- حجم معاملات: افزایش حجم معاملات نشان دهنده فعالیت بیشتر در بازار است و می تواند به نوسانات قیمتی شدیدتر منجر شود. حجم بالای معاملات معمولاً به معنای نقدشوندگی بالاتر و حرکت قیمتی قوی تر است.
- اخبار و رویدادهای اقتصادی و سیاسی: رویدادهای کلان جهانی، مانند تصمیمات نرخ بهره بانک های مرکزی، بحران های اقتصادی، یا حتی تحولات سیاسی در کشورهای بزرگ، می توانند احساسات بازار را تغییر داده و تقاضا برای بیت کوین را به عنوان یک دارایی «امن» یا «جایگزین» افزایش یا کاهش دهند.
- احساسات بازار: این عامل که اغلب به عنوان «فومو» (FOMO: ترس از دست دادن) یا «فاد» (FUD: ترس، عدم قطعیت، تردید) شناخته می شود، می تواند تأثیر بسزایی بر قیمت داشته باشد. هیجانات جمعی، شایعات و حتی پست های افراد تأثیرگذار در شبکه های اجتماعی، قادرند قیمت را در کوتاه مدت به شدت جابجا کنند.
- هزینه های استخراج: استخراج بیت کوین نیازمند مصرف انرژی بالا و تجهیزات تخصصی است. اگر قیمت بیت کوین به حدی کاهش یابد که استخراج آن برای ماینرها سودآور نباشد، آن ها ممکن است فعالیت خود را متوقف کنند که این موضوع بر عرضه کلی بیت کوین تأثیر می گذارد و می تواند به کاهش بیشتر عرضه و در نهایت، افزایش قیمت منجر شود.
- مقررات و قوانین دولتی: هرگونه خبر مبنی بر قانون گذاری مثبت یا منفی، یا ممنوعیت ارزهای دیجیتال در یک کشور، می تواند تأثیرات گسترده ای بر اعتماد سرمایه گذاران و در نتیجه بر قیمت بیت کوین بگذارد.
- پیشرفت های تکنولوژیکی: بهبودهای فنی در شبکه بیت کوین (مانند آپدیت های پروتکل) یا توسعه راه حل های لایه دوم (مانند لایتنینگ نتورک) می توانند کارایی، سرعت و مقیاس پذیری بیت کوین را افزایش دهند که به نوبه خود، اعتماد و پذیرش آن را بهبود بخشیده و بر قیمت تأثیر مثبت می گذارند.
در نهایت، قیمت بیت کوین یک سیستم دینامیک و پیچیده است که تحت تأثیر تعامل مداوم این عوامل متعدد قرار می گیرد و به صورت لحظه ای در بازار جهانی شکل می گیرد.
نتیجه گیری و چشم انداز تاریخی
با نگاهی به گذشته، سال ۱۳95 شمسی (۲۰۱۶-۲۰۱۷ میلادی) را می توان به حق نقطه عطفی در تاریخ بیت کوین و در مقیاس وسیع تر، دنیای ارزهای دیجیتال دانست. در این سال، بیت کوین از دارایی نسبتاً ناشناخته ای که تنها مورد علاقه معدودی از متخصصان بود، به یک پدیده جهانی تبدیل شد که توجه سرمایه گذاران، رسانه ها و حتی نهادهای مالی را به خود جلب کرد. رشد خیره کننده قیمت آن، از حدود ۱.۴ میلیون تومان در اوایل فروردین به بیش از ۴.۶ میلیون تومان تا پایان اسفند، نشان دهنده یک تغییر بنیادی در درک و پذیرش پتانسیل های این فناوری نوین بود.
عوامل متعددی از جمله رویداد تاریخی هاوینگ دوم، افزایش چشمگیر آگاهی عمومی نسبت به ارزهای دیجیتال، نااطمینانی های اقتصادی و سیاسی جهانی که سرمایه گذاران را به سمت دارایی های جایگزین سوق داد، و تقاضای فزاینده از بازارهای آسیایی، همگی دست به دست هم دادند تا این رشد چشمگیر رقم بخورد. این سال نه تنها باعث تثبیت جایگاه بیت کوین به عنوان یک دارایی مهم و پربازده شد، بلکه مسیر را برای ورود ارزهای دیجیتال به جریان اصلی مالی و اقتصاد جهانی هموار کرد.
تجربه سال 1395 به ما نشان داد که حتی در مراحل اولیه یک فناوری، پتانسیل های رشد انفجاری می توانند وجود داشته باشند، مشروط بر آنکه بستر مناسب و عوامل محرک لازم فراهم شوند. این سال، صرفاً یک دوره از افزایش قیمت نبود، بلکه آغازگر دوره ای جدید از نوآوری، سرمایه گذاری و پذیرش گسترده تر ارزهای دیجیتال در جهان و به خصوص در ایران بود. داستانی که در آن سال آغاز شد، همچنان ادامه دارد و هر فصل جدید، بینش های تازه ای را برای ما به ارمغان می آورد.