عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اشاره به این موضوع که اسهال نوعی بیماری است که به‌دنبال یک اختلال زمینه‌ای مثل تغذیه نادرست، استفاده از مواد دارویی و مسمومیت ایجاد می‌شود، گفت: «مصرف غذا‌های مانده و فاسد و استفاده مکرر از آنتی‌بیوتیک‌ها و حتی پرخوری نیز می‌تواند باعث ایجاد اسهال شود.»
سیدمرتضی صفوی تصریح کرد: «در برخی فصول سال هم به‌دلیل شیوع برخی از میکروب‌ها، ویروس‌ها و انگل‌ها این بیماری ایجاد می‌شود. علاوه بر آن هم، وجود فشار‌های روانی و حساسیت‌های غذایی نیز رشد باکتری‌ها را در روده افزایش می‌دهد و به سوءجذب غذا منجر می‌شود.»
این متخصص تغذیه در ادامه با اشاره به این مساله که در مبتلایان به اسهال، غذا با سرعت غیرطبیعی از روده عبور می‌کند و در نتیجه فرصتی برای جذب آب و هضم و جذب کامل موادغذایی وجود ندارد، گفت: «این امر باعث تخلیه مکرر مدفوع رقیق و آبکی و از دست رفتن مقدار فراوانی آب و املاح از بدن می‌شود. از این رو، در صورت ابتلا به این بیماری لازم است تمهیداتی اندیشیده شود تا مایعات و املاح از دست رفته بدن به‌وسیله محلول‌های خوراکی یا وریدی در افرادی که قادر به تغذیه از راه دهان نیستند تامین شود.»
وی در ادامه اظهار داشت: «درصورتی هم که شیرخواران تغذیه با شیر مادر دچار این بیماری شده باشند، توصیه می‌شود تغذیه با شیر مادر ادامه پیدا کند، زیرا باعث تامین آب و انرژی و املاح کافی برای نوزاد می‌شود؛ و در مواردی هم که نوزادان از شیرخشک استفاده می‌کند، برای یک شبانه‌روز شیر تا ۵۰ درصد رقیق و به جای آن از محلول‌های ORS برای تامین مایعات و الکترولیت‌ها استفاده شود.»
مدیر عامل شهرک سلامت اصفهان همچنین گفت: «استفاده از ORS به‌خصوص برای بیمارانی که از طریق لوله غذا دریافت می‌کنند، ضروری است.»
او در ادامه با بیان اینکه معمولا بعد از ۱۲ ساعت رژیم غذایی که حداقل باقیمانده را در روده به‌جای می‌گذارد، باید مصرف غذای کم‌فیبر و غنی از انرژی و پروتئین آغاز شود، گفت: «بهتر است مبتلایان به اسهال غذا را در وعده‌های متعدد، ولی با حجم کم مصرف کنند و رژیم غذایی‌شان شامل کربوهیدرات‌های پیچیده مثل کته، نان سوخاری، بیسکویت‌های ساده و بدون کرم و سبوس پوره سیب‌زمینی و همچنین موادغذایی حاوی فیبر محلول مثل پوره موز و سیب خام یا پخته دانه به و… باشد.»
صفوی با بیان اینکه در این دوران باید مصرف برخی موادغذایی محدود شود، اظهار داشت: «مصرف موادغذایی مثل شیر به‌خصوص در افرادی که عدم تحمل لاکتوز دارند، سبزی‌های خام، آرد و نان‌های سبوس‌دار به علت وجود فیبر‌های نامحلول و انواع حبوبات به دلیل وجود کربوهیدرات‌های مقاوم و همچنین آبمیوه‌هایی مثل سیب و هلو به دلیل وجود قند‌های الکلی و قهوه و نوشابه‌های گازدار به علت وجود کافئین و نوشیدنی‌های الکلی و موادغذایی پرچرب و شیرین و قند‌های ساده مانند قند، شکر، عسل، مربا و شربت‌ها و تنقلات شیرین در این دوران محدود شود.»
وی در ادامه با اشاره به اینکه استفاده از کره حیوانی و روغن نارگیل به‌خصوص در دوره اسهال مخصوصا اسهال چرب می‌تواند تا حدود زیادی در تامین انرژی کمک‌کننده باشد و توصیه می‌شود این نوع چربی همراه سایر مواد غذایی مصرف تا جذب آن بهتر شود، افزود: «مبتلایان به این بیماری باید از محصولات لبنی تخمیری مثل ماست و پنیر‌های ساده کم‌چرب و دوغ‌های بدون گاز و موادغذایی غنی از پروتئین مانند آبگوشت ساده کم‌چرب، گوشت ماهیچه و انواع گوشت‌های بدون چربی آبپز یا کبابی و همچنین چای رقیق استفاده کنند. بعد از بهبود نسبی نیز می‌توان پوره سبزی یا سبزی پخته را به‌تدریج به برنامه غذایی اضافه کرد.»
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در پایان با اشاره به اینکه مصرف برخی مکمل‌ها در این دوران لازم است، گفت: «مصرف مکمل‌های ویتامین به‌خصوص ویتامین C و B (ویتامین‌های محلول در چربی در موارد اسهال چرب) و املاح از جمله آهن به‌خصوص در اسهال خونی، روی، منیزیم و کلسیم باعث بهبود وضغیت سوخت و ساز بدن می‌شود و مصرفش در این مرحله لازم است.»
