عرق سوز یا Heat rash چیست؟
زمانی میگویند پوست عرق سوز شده که دانههای ریزی روی پوست بدن به وجود میآیند. از نظر ظاهری این دانهها میتوانند شبیه به جوشهای کوچک، تاولهای ریز، یا لکههایی متراکم شبیه به سوختگی سطحی پوست باشند.
عرق سوز یا heat Rash مشکل جدی پوستی نیست. عرق سوز در واقع نوعی التهاب پوستی است که میتواند منجر به خارشهای عذاب آور، سوز زدن پوست، کلافگی یا ایجاد حس خستگی در بدن شود.
چرا پوست بدن عرق سوز می شود؟
خرید پودر تالک:
مشکل عرق سوز شدن پوست زمانی رخ میدهد که عرق تولید شده توسط غدد تعریق، به دلیل مسدود بودن منافذ سطحی پوست، امکان خروج و تبخیر شدن نداشته باشد. این مسئله سبب میشود که قطرات عرق در لایههای زیرین پوست بماند و التهابی سطحی روی پوست ایجاد کند که به آن بثورات گرمایی یا عرق سوز گفته میشود.
خرید پودر باریت حفاری: عرق سوز شدن پوست در حالت عادی مشکل بسیار رایجی است که با خنک کردن بدن، نوشیدن آب کافی، دوش آب سرد یا راهحلهای ساده خانگی برطرف میشود. اما در برخی موارد به دلیل حمله باکتریهای مولد بیماری که از قبل روی سطح پوست وجود دارند، عفونی میشود. در چنین مواقعی علاوه بر درمانهای اولیه نیاز به استفاده از آنتیبیوتیک خواهد بود، که البته تشخیص آن به عهده پزشک است.
علل عرق سوز شدن پوست چیست؟
خریدار پودر باریت: عرقسوز شدن پوست علل مختلفی دارد. اما اصلیترین دلایل بروز این التهاب پوستی موارد زیر است:
قرارگیری طولانی انسان در معرض هوای گرم یا شرجی، بهطوریکه میزان تعریق به شدت بالا رفته و بدن آنقدر در اثر عرق کردن خیس شود که تمام منافذ خروجی پوست مسدود شود، یکی از اصلیترین دلایل عرق سوز شدن پوست است.
- پوشیدن لباس های گرم و چسبان
پوشیدن لباسهای خیلی گرم یا چسبان که به تن کردن آن ها مانع از تماس کافی پوست بدن با هوا میشود یکی دیگر از دلایل عرقسوز شدن پوست است.
- استفاده بیش از حد از محصولات بهداشتی پوست
استفاده مداوم از محصولات بهداشتی پوست، مانند انواع کرمهای ضد عرق، رولهای ضد تعریق یا لوسیون های بسیار چرب و سنگین نیز یکی دیگر از دلایل عرقسوز شدن پوست بدن است. اغلب این محصولات به جز مواد ضد تعریق، دارای روغنهای خاصی هستند که منافذ باز پوست را کاملاً میپوشانند. همان منافذی که قطرات عرق تولید شده را از سطح پوست خارج میکنند. به همین سبب یکی از علتهای گرفتار شدن عرق در زیر پوست و عرقسوز شدن بدن، استفاده مکرر و بیش از اندازه از چنین محصولاتی است.
یکی از شایعترین مشکلاتی که برای افراد بیماری که نمیتوانند از رختخواب بیرون بیایند ایجاد میشود، همین عرق سوز شدن پوست است. به طور مثال افرای که به دلیل کهولت سن، کمتوانی جسمی، معلولیت شدید، عملهای جراحی سنگین با دوره نقاهت طولانی یا سایر مشکلاتی از این دست در طول شبانه روز بیشتر وقت خود را به یک جهت در رختخواب میمانند. به دلیل تماس نداشتن پوست بدن این افراد با هوا، و تعریق زیاد، قطرات عرق در لایههای زیرین پوست آنها گرفتار شده و منجر به عرق سوز شدن پوستشان میشود.
- ورزش کردن در محیط های نامطلوب
کسانی که در محیطهای نامطلوبی که گردش هوا در آنها وجود ندارد، برای ساعات طولانی ورزش میکنند، بیشتر از سایر ورزشکاران دچار بثورات پوستی یا همان عرق سوز میشوند. گرم شدن بیش از حد بدن، به تن داشتن لباسهای ورزشی اغلب تنگ برای ساعات طولانی و عرق ریختنهای مکرر و عدم تماس کافی پوست بدن با هوا، این گروه از افراد را برای عرق سوز شدن پوست، مستعدتر میکند.
پوست افرادی که دچار اضافه وزن شدید هستند، بیشتر عرقسوز میشود. دلیل این امر اصطکاک زیادی پوستی بین اعضای پرچربی بدن است. ضمن آنکه خود مسئله چاقی منجر به بالا رفتن درجه حرارت بدن این افراد و در نتیجه تعریق زیاد آنها میشود.
عرقسوز شدن یکی از مشکلات رایج نوزادان و شیرخواران است. البته یکی از دلایل عرقسوز شدن پوست نوزادان پوشاندن بیش از حد لباس به آنها یا قنداق کردنشان از ترس سرماخوردگی است. اما دلیل مهم دیگری که منجر به عرقسوز شدن پوست نوزادان میشود نابالغ بودن غدد تعریق و اشکال در عملکرد این غدد است. مشکلی که به تدریج با بالارفتن سن کودک، خود به خود برطرف میشود. چیست؟
انواع عرق سوز بدن کدام است؟
عرق سوز انواع مختلفی دارد. عرقسوز یا بثورات پوستی که در اثر احتباس قطرات عرق در زیر پوست ایجاد میشود، که به آن میلیاریا یا miliaria نیز میگویند، با توجه به عمق مجاری عرق مسدود شده طبقهبندی میشوند. البته علائم و نشانهها نیز برای هرکدام از این موارد، متفاوت است.
- عرق سوز کریستالی یا miliaria crystalina
این نوع از عرقسوز خفیفترین شکل بثورات پوستی است. اگر قطرات عرق در بالاییترین سطح پوست دچار احتباس شوند، عرقسوز کریستالی روی بدن ایجاد میشود. این نوع عرقسوز را با تاولها یا برجستگیهای پر از مایع که به راحتی میترکند، شناسایی میکنند.
- عرق سوز خاردار یا miliaria rubra
این نوع از عرق سوز در لایههای زیرتر سطح پوست ایجاد میشود. سپس خودش را به صورت لکههایی شبیه به سوختگیهای درجه دوم روی پوست نشان میدهد. به همین دلیل به آن عرق سوز خاردار گفته میشود. احساس سوزش و خارش پوست در این نوع از عرق سوز بیشتر است. علامت بروز عرق سوز خاردار روی پوست لکههای قرمز و ملتهب یا برجستگیهای قرمز رنگی است که فرد روی آنها احساس خارش میکند.
- عرق سوز چرکی یا miliaria pustulosa
این نوع خاص از عرقسوز کمتر رخ میدهد. اما در صورتی که جوشهای ریز عرقسوز، در اثر ترکیب با باکتریهای بیماریزای سطح پوست چرکی شوند، عرقسوز چرکی ایجاد میشود. این مدل از عرقسوز آزار دهنده است و باید با آنتیبیوتیک تجویز پزشک آن را درمان کرد.
- عرق سوز عمیق یا miliaria profunda
در ابتدا باید گفت که این نوع خاص از عرق سوز در لایههای بسیار عمیقتر پوست ایجاد میشود. عرق سوز عمیق طی فرآیندی، دقیقاً برعکس فرآیند عادی عرق سوزهای معمولی روی پوست ایجاد میشود. یعنی در صورتی که عرق خارج شده شسته نشده و بیش از حد روی پوست بماند، پس از مدتی به داخل پوست نشت میکند. این فرآیند باعث ایجاد ضایعات سفت و محکم گوشتی رنگی میشود که به آن عرق سوز عمیق گفته میشود.
آیا عرق سوز شدن بدن عوارض دارد؟
تنها در صورتی میتوان گفت عرقسوز شدن بدن عوارض دارد که این مشکل پوستی در اثر طولانی شدن، عفونی شود. در غیر این صورت با رعایت چند نکته ساده یا به کار گیری روش های کم خرج و در دسترس خانگی میتوان آن را برطرف کرد.
روش های جلوگیری از عرق سوز شدن پوست
مانند هر بیماری دیگری، همواره جلوگیری بهتر از درمان است. در خصوص عرقسوز شدن پوست نیز این موضوع صحت دارد. با چند توصیه ساده میتوان از بروز این مشکل روی پوست جلوگیری کرد.
- از قرار گرفتن طولانی در معرض هوای گرم خودداری کنید
بدون شک گرم شدن بدن با عرق ریختن رابطه مستقیم دارد. عرقسوز شدن نیز در اثر شدت تعریق و انسداد مجاری عرق روی پوست ایجاد میشود. بنابراین سادهترین راه برای جلوگیری از بروز این مشکل آن است که در روزهای گرم تا حد امکان در معرض تابش نور خورشید قرار نگیرید. یعنی اجازه ندهید که بدنتان بیش از حد گرم شود و برای خنک کردن خود نیاز به عرق ریختن داشته باشد.
- بدنتان را هیدراته نگه دارید
به بیان سادهتر نوشیدن آب کافی در طی روز. این کار سبب میشود که بدن خنکتر بماند و کمتر عرق بریزد. همچنین نوشیدن آب کافی باعث میشود تا پوست خشک و آسیب پذیر نشود. به این ترتیب عرق ریختن زیاد منجر به عرقسوز شدن یا عمیق شدن این معضل نمیشود. پیشنهاد میشود مقاله دیگر ما درباره را بخوانید.
- از لباس های نخی استفاده کنید
این پیشنهاد هم در خصوص لباسهای اصلی صحت دارد. هم در مورد لباس زیر. همانطور که پیشتر به این موضوع اشاره شد، سایش بیش از حد پوست بدن با لباس یا عدم تماس کافی پوست با هوا، باعث عرقسوز شدن پوست یا شدت یافتن این مشکل میشود. بنابراین توصیه میشود که در تمام فصول سال، به ویژه فصلهای گرمتر، از لباسهای رو یا لباس زیرهای نخی استفاده کنید. این لباسها اغلب چسبان نیستند. به دلیل داشتن الیاف طبیعی امکان ارتباط پوست با هوا را فراهم میکنند. نسبت به پارچههای مصنوعی خنکترند. بدن را بیش از حد گرم نمیکنند. همچنین خودشان موجب ایجاد سایش و خوردگی روی پوست نمیشوند.
توجه داشته باشید که بهترین جنس برای لباس نوزادان و کودکان، نخ پنبه است. همچنین نباید به بهانه ترس از بیمار شدن کودکان، زیاد به آنها لباس پوشاند یا آنها را مدام در پتو پیچید یا قنداق کرد. این کار موجب عدم گردش و تماس کافی هوا با پوست بدن کودکان شده و آنها را دچار عرقسوز میکند.
- پس از فعالیت سنگین بدنی و عرق ریختن با آب ولرم دوش بگیرید
یکی از روش های جلوگیری از بروز عرقسوز روی پوست پس از انجام فعالیتهای شدید بدنی، دوش گرفتن با آب معتدلی است که گرایش به سردی دارد. این کار در ابتدا منجر به خنک شدن بدن میشود که فعالیت شدید غدد تعریق را کاهش میدهد. سپس پوست بدن را تمیز کرده و منافذ آن را برای بیرون ریختن عرق باز میکند.
در برخی از موارد، کاهش ویتامین E در بدن، موجب خواهد شد تا غدد پوستی به خوبی فعالیت خود را انجام ندهند و در نهایت با بسته شدن منافذ و عرق سوز مواجه شوید. در برخی از موارد، پزشکان مصرف 500 میلی گرم ویتامین E را در مکملهای غذایی برای جلوگیری از عرق سوز توصیه میکنند. نکته قابل ذکر در این زمینه، این است که همواره ویتامین باید زیر نظر پزشک مصرف شود و از مصرف خودسرانه آن جلوگیری کنید.
در فصول گرم سال عرق ریختن چه در فضاهای بسته یا محیطهای بیرونی امری طبیعی است. به همین دلیل احتمال عرقسوز شدن پوست در این شرایط بسیار زیاد است. مشکل تعریق بیش از حد برای بعضی از افراد حتی در خواب نیز رخ میدهد. بنابراین بهتر است در فصول گرم سال یا در مناطقی که آب و هوای شرجی و مرطوب دارند همواره دستگاه خنک کننده سادهای مانند پنکه در حال کار کردن باشد. به این ترتیب گردش و تهویه هوا مانع از شدت یافتن تعریق بدن میشود.
روش های خانگی درمان عرق سوز
- کمپرس با آب سرد یا قطعات یخ
بهطورکلی خنک کردن پوست آسیب دیده از عرق سوز اولین روش برای درمان خارش و سوزش آن است. بنابراین بهترین کار این است که یا دوش آب سرد بگیرید یا روی ناحیه عرق سوز شده، کیسه آب سرد بگذارید. همچنین میتوانید چند قطعه یخ را در پارچهای تمیز بپیچید، سپس آن را روی پوست ملتهب قرار دهید.
- شستشوی بدن با پودر جوی دوسر
این یکی از بهترین شیوههای درمان خانگی عرق سوز است. اگر بدن دچار عرق سوز شدیدی بشود که نتوان آن را با دوش آب سرد ساده تسکین داد، بهترین کار استفاده از پودر جوی دوسر است. برای این منظور یک فنجان جوی دوسر را آسیاب کرده و آن را در یک وان پر از آب ولرم بریزید.
پودر جو دوسر را کاملاً با آب مخلوط کنید تا آب رنگ شیر شود. پس از شستشوی بدن با آب و صابون به مدت 20 دقیقه تا نیم ساعت در این وان آب بنشینید. سپس بدنتان را با یک حوله نخی سبک و نرم خشک کنید.
اگر وان در اختیار ندارید، کافی است پودر جو دوسر ترکیب شده با آب را پس از حمام با یک حوله تمیز به نواحی بدن که عرق سوز شده است، بمالید.
حتی اگر بدنتان عرق سوز نشده اما به دلیل وضعیت آب و هوایی که در آن قرار دارید یا شدت فعالیت بدنی در معرض بروز این مشکل هستید، استفاده از پودر جو دوسر با آب میتواند به جلوگیری از بروز این مشکل کمک کند.
- تمیز کردن پوست با محلول جوش شیرین
در این قسمت از معرفی راه های درمان عرق سوز شدن به جوش شیرین میپردازیم. یکی از خواص جوش شیرین، لایهبرداری سطحی پوست است. برای باز کردن مجاری مسدود شده روی پوست کافی است یک قاشق چای خوری از جوش شیرین را در یک فنجان آب سرد حل کنید. سپس با یک پارچه نخی تمیز این محلول را روی نواحی عرق سوز شده بمالید. اجازه دهید پارچه آغشته به آب و جوش شیرین به مدت 5 تا 10 دقیقه روی پوست بماند. این شیوه یکی از بهترین شیوههای درمان عرقسوز برای نوزادان است.
- مالیدن ژل آلوئه ورا روی نواحی عرق سوز شده
آلوئه ورا یک گیاه با خاصیتهای بسیار است. خنککنندگی و تسکین مشکلات سطحی پوست یا سوختگیهای درجه اول، بخشی از این خواص است. در صورت عرقسوز شدن پوست نیز میتوانید از ژل آلوئه ورا استفاده کنید. کافی است ژل آلوئه ورا را به مدت 20 دقیقه روی نواحی عرقسوز شده بمالید، سپس دوش آب سرد بگیرید.
- استفاده از خمیر آرد نخودچی
یکی از خواص آرد نخودچی جذب رطوبت است. بنابراین این ماده غذایی نیز میتواند در درمان عرقسوز مثمر ثمر باشد. برای این منظور میتوانید از ترکیب آرد نخودچی با آب سرد خمیری بسازید که گذاشتن آن روی پوست میتواند به رفع التهاب سطحی پوست و رفع تدریجی مشکل عرقسوز کمک کند.
- قرار دادن پالپ خیار روی پوست
استفاده از خیار به دو دلیل به شدت برای رفع مشکل عرق سوز بدن مؤثر است. اول آنکه این میوه خاصیت خنککنندگی دارد. به همین دلیل میتواند التهاب، سوزش و خارش پوست که در اثر عرقسوز شدن ایجاد شده است را برطرف کند. همچنین خیار مملو از آب است. بنابراین منطقی است که مصرف آنچه به صورت خوراکی و چه به صورت سطحی میتواند به تأمین آب میان بافتی بدن کمک کند. به همین سبب میتوانید برای درمان عرقسوز هم خیار را بخورید و هم آن را به صورت حلقهحلقه برش داده یا رنده کرده و پالپ آن را روی پوست بگذارید. البته خیار پوست عرقسوز شده را به تدریج بهبود میبخشد. بنابراین باید در هفته 2 تا 3 بار آن را روی پوست قرار داد تا سوزش و خارش ناشی از عرقسوز را برطرف کند