خودروهای اتوماتیک از زمانی که به بازار آمدند بیشتر در بین افرادی محبوب بودند که یا به‌دلیل کهولت سن یا نداشتن مهارت کافی در کار با دنده و قادر به رانندگی با خودروهای دنده دستی نبودند. این در حالی است که امروزه بسیاری از افراد از خودروهای اتوماتیک استقبال می‌کنند. در این مقاله نحوه رانندگی با خودروی اتوماتیک و همچنین تعمیر گیربکس اتوماتیک را گام‌به‌گام به شما آموزش خواهیم داد.
اگر قبلا سوار خودروی اتوماتیک نشده باشید، ممکن است با گزینه‌های روی شیفتر یا نبودِ پدال کلاچ کمی گیج شوید. بااین‌حال بعد از کمی تمرین متوجه خواهید شد که راندن خودروی اتوماتیک بسیار آسان‌تر از چیزی است که فکر می‌کنید.
مفهوم علامت‌های روی دنده قبل از شروع
قبل از اینکه شروع کنیم ابتدا بهتر است مفهوم علائم روی دنده را بدانید. در خودروهای با گیربکس اتوماتیک، P به‌معنای حالت پارک، R برای دنده‌عقب، N به‌معنای دنده‌خلاص و D برای حرکت یا درایو است.
- فقط زمانی دنده را روی P قرار می‌دهید که می‌خواهید خودرو را متوقف کرده و از ماشین خارج شوید. این کار باعث می‌شود گیربکس قفل شود و از حرکت خودرو جلوگیری می‌کند. بااین‌حال برای برداشتن فشار از روی دنده بهتر است را هم هنگام پارک بکشید.
- دنده R برای دنده عقب است و زمانی که می‌خواهید به عقب برانید آن را انتخاب می‌کنید.
- دنده خلاص یا N هم زمانی است که موقتا خودرو را برای مدت کوتاهی، برای مثال پشت چراغ‌قرمز، متوقف کرده‌اید. اگر پشت ترافیک هستید و جاده کمی شیب دارد و حس می‌کنید خودرو به عقب می‌لغزد، بعد از خلاص‌کردن خودرو ترمز دستی را بکشید. در هنگام حرکت به‌هیچ‌وجه این گزینه را انتخاب نکنید.
- درایو به‌شکل خودکار تمام دنده‌ها را انتخاب می‌کند و به ماشین اجازه می‌دهد به جلو حرکت کند. با افزایش سرعت تا مقدار مناسب، خودش دنده را افزایش خواهد داد و اگر سرعت را کاهش دهید دنده به‌شکل خودکار دنده را پایین خواهد آورد.
- برخی از خودروهای اتوماتیک امکان انتخاب دنده یک یا دنده دو را به شما می‌دهند. این در شرایطی که برای مثال ماشین ال نود می‌خواهید از گیربکس ال نود برای پایین‌نگه‌داشتن سرعت استفاده کنید، مثل زمانی که در هنگام رانندگی از سرازیری یک تپه شیب‌دار هستید، به شما کمک می‌کند. همچنین می‌تواند دور موتور را پایین نگه دارد و از چرخش چرخ‌ها در شرایط خاص جلوگیری کند. برای مثال، در شرایط برفی یا یخبندان بهتر است ابتدا با دنده دو حرکت کنید که از لغزش چرخ‌ها جلوگیری به عمل آید. برخی خودروها خودشان «حالت زمستانی» اختصاصی دارند که این کار را انجام می‌دهد.
اجزای خودروی اتوماتیک
در خودروهای اتوماتیک دو پدال بیشتر وجود ندارد، گاز و ترمز. یادتان باشد چون دیگر پدال کلاچ ندارید ممکن است از سر عادت و به‌شکل غریزی مدام پایتان را روی پدال ترمز فشار دهید؛ بنابراین مراقب باشید زیرا با این کار بی‌موقع و بی‌دلیل ترمز می‌کنید.
نحوه رانندگی با ماشین اتوماتیک
۱. ابتدا پای راست خود را روی پدال سمت چپ (ترمز) قرار دهید و فشار دهید.
۲. با چرخاندن کلید یا فشاردادن دکمه استارت خودرو را روشن کنید.
۳. درحالی‌که هنوز پایتان روی ترمز است، اگر می‌خواهید به جلو حرکت کنید شیفتر را روی D و اگر می‌خواهید به عقب برانید، آن را روی R قرار دهید.
۴. حالا پای خود را از ترمز بردارید.
۵. برای افزایش سرعت پای راست خود را به آرامی روی پدال سمت راست (گاز) فشار دهید.
۶. پس از حرکت، گیربکس بسته به میزان سرعت دنده مناسب را انتخاب می‌کند و تمام کارهای سخت را برایتان انجام می‌دهد.
حتما بخوانید:
نحوه متوقف‌کردن ماشین اتوماتیک
- با فشاردادن ترمز، سرعت کاهش می‌یابد و گیربکس به‌شکل خودکار دنده را پایین می‌آورد.
- ترمز را کامل بگیرید تا ماشین متوقف شود.
- وقتی ایستادید پای خود را روی ترمز نگه دارید و اهرم را روی P قرار دهید.
- ترمز دستی را بکشید یا اگر به‌شکل دکمه‌ای است دکمه‌اش را فشار دهید.
- حالا خودرو را خاموش کنید.
حالت S و L روی شیفتر دنده
دو حرف دیگر هم روی شیفتر وجود دارند که باید مفهوم آنها را بدانید. اولی S است که مخفف عبارت Sports Mode به‌معنای حالت اسپرت است و به شما امکان پایین‌آوردن (به‌اصطلاح خواباندن شاسی‌ها)، افزایش قدرت و سرعت شتاب‌گیری آن می‌شود. در این حالت خودرو اغلب زمان طولانی‌تری روی یک دنده باقی می‌ماند تا سطح سرعت به حداکثر برسد.
دومی L است که مخفف عبارت Low Mode است و به شما امکان می‌دهد سطح قدرت ماشین را افزایش داده و سرعت آن را کاهش دهید. در این حالت خودرو در دنده‌های پایین‌تر باقی می‌ماند که برای یدک‌کشی یا رانندگی در شیب‌های تند مناسب است.
انواع گیربکس اتوماتیک
درست است که هر خودرویی که برای تعویض دنده نیازی به پدال کلاچ نداشته باشد اتومات در نظر گرفته می‌شود، بااین‌حال انواع مختلفی از گیربکس اتوماتیک وجود دارد.
۱. گیربکس‌های اتوماتیک معمولی
اینها از مبدل گشتاور برای انجام‌دادن کار کلاچ استفاده می‌کنند و مصرف سوخت آنها بیشتر از خودروهای با دنده دستی است.
خودروهای لوکس ازجمله رنج روور و ولوو XC90 از این دسته هستند و تقریبا ۹ دنده دارند.
۲. گیربکس‌های متغیر پیوسته (CVT)
این گیربکس‌ها بیشتر در مانند تویوتا پریوس به کار می‌روند. علاوه بر کارآمدتربودن و قابلیت اطمینان بیشتر، رانندگی نرم‌تری هم برایتان به ارمغان می‌آورند زیرا خودرو بین دنده‌ها وقفه نخواهد داشت.نقطه‌ضعف خودروهای دارای این گیربکس، شتاب کندتر آن است. همچنین ممکن است در سرعت‌های بالا صدای بلندی از موتور شنیده شود.
حتما بخوانید:
۳. گیربکس اتوماتیک دوکلاچه
این نوع گیربکس‌ها مشابه گیربکس‌های اتوماتیک معمولی هستند ولی به‌جای مبدل گشتاور، دو کلاچ که به‌شکل خودکار کار می‌کنند در آنها تعبیه شده است. یکی از آنها با دنده‌ای که در آن قرار دارید کار می‌کند و دیگری دنده‌ای را که می‌خواهید تغییر دهید آماده می‌کند تا امکان تعویض سریع دنده‌ها فراهم شود.اغلب خودروهای اسپرتی مانند فولکس واگن گلف و پورشه که نیاز به تعویض سریع دنده دارند از اتوماتیک استفاده می‌کنند.
اهرم دنده در خودروی اتوماتیک
با ثبت نام در طرح و خرید یکی از خودروهای اتوماتیک این برند و یا دیگر شرکت های خودروسازی خواهید دید که اهرم دنده شباهتی به دنده خودروهای معمولی ندارد. بر روی اهرم دنده یک خودروی مجهز به گیربکس اتومات، حروف انگلیسی P، R، N و D حک شده است که در ادامه با کارکرد هر یک آشنا خواهیم شد.
پارک (P): این حالت از دنده تنها زمانی استفاده می شود که خودرو را پارک کرده و قصد خروج از آن را دارید. این گیربکس را قفل کرده و از حرکت آن جلوگیری می کند. البته توجه داشته باشید که حتما ترمز دستی را نیز فعال کنید.
دنده معکوس (R): همانطور که از نام این دنده پیداست، مانند دنده عقب در یک خودروی دنده دستی عمل می کند و زمانی که می خواهید به عقب برانید باید انتخاب شود.
خنثی (N): این حالت مانند خلاص کردن ماشین در دنده دستی عمل می کند. هنگام رانندگی با دنده اتوماتیک در ترافیک، حالت خنثی بیشترین استفاده را دارد. به عبارتی حالت N برای توقف چند ثانیه ای پشت چراغ قرمز یا توقف کوتاه مدت استفاده می شود. علاوه بر این، می توان از ترمز دستی نیز برای توقف کامل خودرو بهره برد.
درایو (D): حالت Drive برای حرکت در مسیر رو به جلو کاربرد دارد. این حالت، تعویض دنده اتوماتیک در حال حرکت را مهیا می سازد. به عبارت دیگر اگر به اندازه کافی سریع حرکت کنید، ماشین به طور خودکار خود وضعیت دنده را تغییر می دهد.
بنابراین اگر به تازگی از طریق طرح و یا خارجی مالک یک وسیله نقلیه اتوماتیک شده اید، مراقب باشید تا بسته به وضعیت خودرو، دنده را در بهترین حالت ممکن قرار دهید.
چگونه یک ماشین اتوماتیک را روشن کنیم؟
اگرچه معمولاً روش رانندگی با خودرو اتوماتیک بسیار آسان است، اما ممکن است برای اولین بار هنگام استارت و یا توقف خودرو دچار سردرگمی شوید. بنابراین این سوال مطرح می شود که چگونه با خودرو اتوماتیک رانندگی کنیم؟ ما در این قسمت از اموزش رانندگی با ماشین اتومات می خواهیم به این سوال شما پاسخ دهیم.
- زمانی که سوار یک ماشین مجهز به گیربکس اتوماتیک می شوید، باید در حالت P رها شده باشد.
- اکنون پای راست خود را روی پدال سمت چپ که ترمز است بگذارید و فشار دهید.
- با چرخاندن کلید یا فشار دادن دکمه استارت خودرو را روشن کنید.
- در حالی که پایتان هنوز روی ترمز است، اهرم دنده را روی حالت D تنظیم کنید. (اگر می خواهید به عقب حرکت کنید، لازم است دنده را روی حالت R قرار دهید).
- پای خود را از روی ترمز بردارید. اکنون وسیله نقلیه شما به سمت جلو حرکت خواهد کرد.
- حال پای راست خود را به آرامی روی پدال سمت راست یا گاز فشار دهید تا به سرعت دلخواه برسید.
- پس از حرکت، گیربکس به طور اتوماتیک دنده مناسب را بسته به سرعت شما انتخاب می کند.
- به همین راحتی توانستید با یک خودروی اتوماتیک حرکت کنید و ماشین خود تمام کارهای سخت را برای شما انجام داد. بنابراین اگر با توجه به آنچه که تاکنون گفتیم شما هم علاقمند به سواری با یک ماشین اتوماتیک شده اید، پیشنهاد می کنیم فرصت شرکت در طرح را از دست ندهید.
چگونه خودروی اتوماتیک را متوقف کنیم؟
اما حال که با طریقه حرکت با یک مدل اتوماتیک آشنا شدیم، لازم است تا مروری هم بر نحوه توقف این خودروها داشته باشیم. برای این کار لازم است مطابق مراحل زیر عمل کنید. البته توجه داشته باشید که با کاهش سرعت، گیربکس اتوماتیک به طور خودکار دنده را پایین می آورد.
- وقتی سفر خود را تمام کردید، پدال ترمز را فشار دهید تا ماشین متوقف شود.
- در حالت ثابت، پای خود را روی ترمز نگه دارید و اهرم را روی وضعیت P قرار دهید.
- اکنون ترمز دستی را فعال نمایید.
- حال تنها کافیست خودرو را خاموش نموده و آن را ترک کنید.
توضیحاتی در مورد گیربکس ال نود
گیربکس ال‌نود (ال‌نود به معنای “الکتریکی-نودال” یا “الکترونیک-نودال”) یک نوع گیربکس اتوماتیک است که در برخی از خودروهای مدرن استفاده می‌شود. این گیربکس به تکنولوژی الکترونیکی برای کنترل تغییر دنده‌ها و انتقال نیروها بین موتور و چرخ‌ها استفاده می‌کند. در مدل‌های ال‌نود، از سنسورها، الکترومغناطیس‌ها، و کنترل‌های الکترونیکی برای بهینه‌سازی تغییرات دنده و انتقال نیرو استفاده می‌شود. تعمیر گیربکس ال نود مانند اتومات های دیگر میباشد و هیچ تفاوتی با اتومات های دیگر ندارد بهتر است خودرو خود را همیشه برای چک تعمیرگاه ببرید تا بعد ها به مشکل نخورید.
جمع‌بندی
بسیاری از افراد رانندگی با خودروهای دارای دنده و کلاچ دستی را مهیج‌تر می‌دانند، بااین‌حال این طور نیست که خودروهای اتوماتیک هم فقط بین سالمندان یا افرادی که نمی‌توانند به‌خوبی با دنده و کلاچ کار کنند محبوبیت داشته باشند. واقعیت این است که با رانندگی با خودروهای اتوماتیک از مزایای زیادی برخوردار می‌شوید. برای مثال، مصرف سوخت آن بهینه‌تر است، رانندگی با آن آسان‌تر است و مدل‌های پیشرفته‌تر آن امکانات زیادی هم در اختیارتان قرار می‌دهند. شاید اگر قبلا با کلاچ کار کرده‌اید، حس کنید رانندگی با خودروی اتومات دشوار است؛ اما بعد از کمی تمرین درمی‌یابید که خودروی اتومات مانند نیروی کمکی به شما کمک می‌کند تمرکزتان را بیشتر روی جاده بگذارید و کمتر برای تعویض دنده و کلاچ انرژی صرف کنید.
آیا تاکنون با خودروی اتومات رانندگی کرده‌اید؟ لطفا تجربه رانندگی‌تان با خودروی اتوماتیک را در دیدگاه‌ها با ما به اشتراک بگذارید.
تا چندین سال پیش، خودروهای اتوماتیک نادر بودند و کمتر کسی مهارت کافی برای رانندگی با این مدل اتومبیل ها را داشت اما اکنون و به لطف محاسن این نوع گیربکس، شاهد رونق آن ها در بازار خودروسازی هستیم.رانندگی با ماشین اتوماتیک نه تنها راحت تر است، بلکه غالبا به دلیل مصرف سوخت بهینه تر و هزینه نگهداری کمتر، این مدل خودروها با استقبال گسترده ای روبرو شده اند.
با این حال، اگر قبلاً تجربه رانندگی با دنده اتوماتیک را نداشته اید، مطمئنا با نشستن پشت فرمان این مدل خودروها گیج خواهید شد. نبود پدال کلاچ و مجموعه ای از گزینه های ارائه شده توسط این نسخه از ماشین ها عامل سردرگمی شما خواهند بود.بنابراین در این مقاله با ما همراه باشید تا نحوه رانندگی صحیح با خودرو اتوماتیک و حالت دستی در گیربکس های اتوماتیک را به شما آموزش دهیم.