صندلی سلطون یا برونی

در میان تنوع بی نظیر غذاهای محلی ایران خوراک هایی وجود دارند که نه تنها طعم و عطر دلپذیری دارند بلکه داستانی از فرهنگ و سنت های یک منطقه را نیز روایت می کنند. یکی از این غذاهای اصیل و خوشمزه «صندلی سلطون» یا «برونی» است که متعلق به شهر دزفول در استان خوزستان است. این غذا با ترکیبی ساده اما هنرمندانه از باقلا لیمو عمانی و ادویه های محلی تجربه ای بی نظیر از طعم های جنوبی را به ارمغان می آورد.

صندلی سلطون با قدمتی دیرینه نه تنها در بین مردم دزفول بلکه در سایر نقاط ایران نیز طرفداران زیادی پیدا کرده است. سادگی تهیه و مواد اولیه در دسترس این غذا را به یک انتخاب عالی برای وعده های غذایی روزمره تبدیل کرده است. با این حال طعم و عطر خاص آن صندلی سلطون را به یک غذای ویژه و مجلسی نیز تبدیل کرده است که می تواند زینت بخش سفره های مهمانی باشد.

این غذا که اغلب با نان تازه سرو می شود می تواند یک وعده غذایی کامل و مغذی باشد. باقلا ماده اصلی این غذا سرشار از پروتئین فیبر و ویتامین ها است که برای سلامتی بدن بسیار مفید است. لیمو عمانی نیز با طعم ترش و عطر دلپذیر خود علاوه بر ایجاد طعم متمایز خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی نیز دارد.

در این مقاله قصد داریم به بررسی دقیق تر صندلی سلطون یا برونی بپردازیم. با ما همراه باشید تا با طرز تهیه این غذای خوشمزه مواد لازم خواص و فواید آن برای سلامتی آشنا شوید. همچنین به معرفی دیگر غذاهای محلی دزفول نیز خواهیم پرداخت تا با تنوع غذایی این شهر بیشتر آشنا شوید.

با غذاهای دزفولی آشنا شوید

دزفول شهر تاریخی و زیبای استان خوزستان نه تنها به دلیل جاذبه های گردشگری و معماری منحصربه فردش شناخته شده است بلکه به خاطر تنوع و طعم بی نظیر غذاهای محلی اش نیز شهرت دارد. غذاهای دزفولی با استفاده از مواد اولیه تازه و محلی و ترکیب آن ها با ادویه های خاص جنوبی تجربه ای متفاوت و لذت بخش از طعم ها را به گردشگران و علاقه مندان به غذا ارائه می دهند. در ادامه به معرفی برخی از مشهورترین و محبوب ترین غذاهای محلی دزفول می پردازیم:

برونی (صندلی سلطون)

همانطور که پیش تر اشاره شد برونی یا صندلی سلطون یکی از اصلی ترین و محبوب ترین غذاهای محلی دزفول است. این غذا که بر پایه باقلا تهیه می شود به دلیل طعم لذیذ و خواص فراوان جایگاه ویژه ای در سفره های دزفولی ها دارد. برونی علاوه بر طعم خوب به دلیل داشتن باقلا منبع غنی از پروتئین و فیبر است و می تواند به عنوان یک غذای سالم و مغذی در رژیم غذایی گنجانده شود. معمولا این غذا در فصل بهار و تابستان که باقلا تازه در دسترس است بیشتر تهیه می شود.

حمیس توله

حمیس توله یکی دیگر از غذاهای گیاهی و خوشمزه دزفولی است که با استفاده از گیاه توله تهیه می شود. گیاه توله که در فصل بهار در کوهستان های اطراف دزفول می روید طعمی ترش و کمی تلخ دارد و به غذا طعمی خاص و منحصر به فرد می بخشد. برای تهیه حمیس توله ابتدا گیاه توله را می پزند و سپس با پیاز داغ رب انار و ادویه های محلی تفت می دهند. این غذا به دلیل داشتن گیاه توله سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی است و می تواند به عنوان یک غذای سالم و مقوی در رژیم غذایی گیاهخواران گنجانده شود. طعم ترش و ملس این غذا در کنار عطر ادویه های جنوبی تجربه ای به یادماندنی را برای شما رقم خواهد زد.

ماسووا (آش محلی دزفولی)

ماسووا نوعی آش محلی دزفولی است که با استفاده از گوشت نخود برنج شوید شنبلیله و ماست تهیه می شود. این آش به دلیل داشتن مواد اولیه متنوع طعمی بسیار لذیذ و مغذی دارد و می تواند به عنوان یک وعده غذایی کامل و مقوی در فصل زمستان سرو شود. برای تهیه ماسووا ابتدا گوشت و نخود را می پزند و سپس برنج و سبزیجات را به آن اضافه می کنند. پس از پخت کامل مواد را می کوبند و با ماست مخلوط می کنند. ماسووا به دلیل داشتن گوشت و حبوبات منبع غنی از پروتئین و فیبر است و می تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند. این آش خوشمزه معمولا با سیر داغ و پیاز داغ تزیین می شود.

آش ارده

آش ارده یکی دیگر از آش های محلی دزفول است که با استفاده از برنج ماش شیره کنجد و ارده تهیه می شود. این آش به دلیل داشتن ارده طعمی گرم و مقوی دارد و برای فصل های سرد سال بسیار مناسب است. برای تهیه آش ارده ابتدا برنج و ماش را می پزند و سپس با ارده و شیره کنجد مخلوط می کنند. آش ارده به دلیل داشتن ارده منبع غنی از کلسیم و آهن است و می تواند به تقویت استخوان ها و جلوگیری از کم خونی کمک کند. این آش مقوی اغلب با شیره خرما سرو می شود تا طعم شیرین آن بیشتر شود.

شلی ارده

شلی ارده نوعی دیگر از آش های محلی دزفول است که با استفاده از برگ چغندر ماش برنج و ارده تهیه می شود. این آش به دلیل داشتن برگ چغندر طعمی ملایم و شیرین دارد و برای افرادی که طعم های شیرین را ترجیح می دهند بسیار مناسب است. برای تهیه شلی ارده ابتدا برگ چغندر ماش و برنج را می پزند و سپس با ارده مخلوط می کنند. شلی ارده به دلیل داشتن برگ چغندر منبع غنی از ویتامین ها و مواد معدنی است و می تواند به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک کند. این آش معمولا به عنوان عصرانه نیز سرو می شود.

شوربا

شوربا یکی از غذاهای ساده و در عین حال خوشمزه دزفولی است که شباهت زیادی به سوپ مرغ دارد. برای تهیه شوربا از گوشت مرغ برنج گوجه فرنگی سیب زمینی و ادویه های مختلف استفاده می شود. این غذا به دلیل داشتن گوشت مرغ و سبزیجات بسیار مقوی است و می تواند به عنوان یک غذای مناسب برای افراد بیمار و کودکان سرو شود. شوربا به دلیل داشتن مایعات زیاد به آبرسانی بدن نیز کمک می کند و می تواند در فصل های گرم سال بسیار مفید باشد. این غذا معمولا در فصل زمستان بیشتر طبخ می شود و برای افرادی که سرما خورده اند بسیار مناسب است.

هریسه یا همان حلیم

هریسه که در دیگر نقاط ایران به نام حلیم شناخته می شود یکی از غذاهای سنتی و محبوب دزفولی است که با استفاده از گندم و گوشت تهیه می شود. هریسه دزفولی به دلیل استفاده از چربی دمبه گوسفند طعمی بسیار لذیذ و مقوی دارد و می تواند به عنوان یک وعده غذایی کامل و انرژی زا سرو شود. برای تهیه هریسه ابتدا گندم را خیس می کنند و سپس با گوشت و دمبه می پزند. پس از پخت کامل مواد را می کوبند و با دارچین و روغن دمبه تزیین می کنند. هریسه به دلیل داشتن گندم و گوشت منبع غنی از پروتئین و فیبر است و می تواند به تقویت عضلات و افزایش انرژی بدن کمک کند.

قلیه ماهی

قلیه ماهی یکی از غذاهای دریایی محبوب در جنوب ایران است که در دزفول نیز طرفداران زیادی دارد. برای تهیه قلیه ماهی از ماهی سبزیجات معطر (گشنیز و شنبلیله) سیر تمبر هندی و ادویه های جنوبی استفاده می شود. این غذا به دلیل داشتن ماهی منبع غنی از امگا 3 و پروتئین است و می تواند به بهبود عملکرد قلب و عروق و تقویت حافظه کمک کند. قلیه ماهی با طعم ترش و تند خود تجربه ای متفاوت و لذت بخش از طعم های جنوبی را به ارمغان می آورد. این غذا خوشمزه معمولا با برنج سرو می شود.

حشو غذای خوشمزه

حشو نوعی ماهی شکم پر دزفولی است که با استفاده از سبزیجات معطر و ادویه های محلی تهیه می شود. برای تهیه حشو ابتدا داخل شکم ماهی را با سبزیجات معطر (گشنیز و شنبلیله) و ادویه های مختلف پر می کنند و سپس ماهی را در فر یا روی آتش کباب می کنند. حشو به دلیل داشتن سبزیجات معطر طعمی بسیار لذیذ و خوش عطر دارد و می تواند به عنوان یک غذای مجلسی و ویژه سرو شود. این غذا به دلیل داشتن ماهی منبع غنی از امگا 3 و پروتئین است و می تواند به بهبود عملکرد قلب و عروق و تقویت حافظه کمک کند. برخی افراد ترجیح می دهند ماهی را پس از طی کردن مراحل پخت سرخ کنند.

امگشت

امگشت یکی دیگر از غذاهای محلی دزفول است که با استفاده از ماهی سبزیجات معطر کشمش و برنج تهیه می شود. برای تهیه امگشت ابتدا ماهی را آب پز می کنند و سپس با سبزیجات معطر و کشمش تفت می دهند. پس از آن برنج را آبکش می کنند و یک لایه برنج و یک لایه مواد ماهی را در قابلمه می ریزند و اجازه می دهند تا دم بکشد. امگشت به دلیل داشتن ماهی و کشمش طعمی شیرین و شور دارد و می تواند به عنوان یک غذای متفاوت و خوشمزه سرو شود. این غذا را می توانید در اکثر رستوران های دزفول سفارش دهید.

کبه دزفولی

کبه یک غذای عربی است که در دزفول نیز بسیار محبوب است و به روش خاصی تهیه می شود. برای تهیه کبه دزفولی از برنج گوشت جعفری گردو و ادویه های مختلف استفاده می شود. ابتدا برنج را کته می کنند و سپس با چرخ گوشت چرخ می کنند. پس از آن خمیر برنج را به صورت دایره ای پهن می کنند و مواد گوشتی را در داخل آن قرار می دهند و خمیر را می بندند. سپس کبه ها را در روغن سرخ می کنند تا طلایی شوند. کبه دزفولی به دلیل داشتن گوشت و گردو طعمی بسیار لذیذ و مقوی دارد و می تواند به عنوان یک غذای کامل و انرژی زا سرو شود. این غذا را می توانید به راحتی در رستوران های دزفول پیدا کنید.

اوپیوزی (آب پیازی یا اشکنه)

اوپیوزی یا همان آب پیازی که در دیگر نقاط ایران به اشکنه معروف است یکی از غذاهای ساده و قدیمی دزفولی است که با استفاده از پیاز روغن آرد شنبلیله خشک و ادویه های مختلف تهیه می شود. این غذا به دلیل سادگی تهیه و مواد اولیه در دسترس در گذشته یکی از غذاهای اصلی مردم دزفول بوده است. برای تهیه اوپیوزی ابتدا پیاز را در روغن تفت می دهند و سپس آرد و ادویه ها را به آن اضافه می کنند. پس از آن آب را به مواد اضافه می کنند و اجازه می دهند تا بجوشد و غلیظ شود. اوپیوزی به دلیل داشتن پیاز خواص ضد التهابی و ضد عفونی کننده دارد و می تواند به بهبود سرماخوردگی کمک کند. این غذا معمولا با نان سرو می شود.

بنگشت (کباب گنجشک)

بنگشت نوعی کباب است که با استفاده از گوشت گنجشک تهیه می شود. این غذا در گذشته یکی از غذاهای محبوب در دزفول بوده است اما امروزه به دلیل محدودیت های شکار کمتر تهیه می شود. برای تهیه بنگشت گنجشک ها را پس از تمیز کردن به سیخ می کشند و روی آتش کباب می کنند. بنگشت به دلیل داشتن گوشت گنجشک طعمی خاص و لذیذ دارد و می تواند به عنوان یک غذای ویژه و متفاوت سرو شود. لازم به ذکر است که شکار گنجشک در حال حاضر ممنوع است و تهیه این غذا توصیه نمی شود.

بُرشُک

بُرشُک نوعی حلوا است که با استفاده از آرد روغن شکر و ادویه های مختلف تهیه می شود. این حلوا به دلیل داشتن ادویه های معطر طعمی بسیار لذیذ و خوش عطر دارد و می تواند به عنوان یک دسر یا میان وعده سرو شود. برای تهیه بُرشُک ابتدا آرد را در روغن تفت می دهند و سپس شکر و ادویه ها را به آن اضافه می کنند. پس از آن مواد را مخلوط می کنند و در قالب می ریزند تا سفت شود. بُرشُک به دلیل داشتن شکر منبع غنی از انرژی است و می تواند به افزایش انرژی بدن کمک کند. این حلوا معمولا در مراسم های خاص و جشن ها تهیه می شود.

صندلی سلطون چیست؟

صندلی سلطون یا برونی یک غذای محلی و سنتی دزفولی است که از باقلا لیمو عمانی و ادویه های مخصوص تهیه می شود و به دلیل طعم و عطر خاص خود بسیار محبوب است.

صندلی سلطون غذای کدام شهر است؟

این غذای خوشمزه و مقوی متعلق به شهر دزفول در استان خوزستان است و به عنوان یکی از نمادهای غذایی این شهر شناخته می شود.

آیا صندلی سلطون همان برونی است؟

بله صندلی سلطون و برونی هر دو نام یک غذا هستند و تفاوتی در مواد اولیه و طرز تهیه آن ها وجود ندارد.

مواد لازم برای تهیه صندلی سلطون چیست؟

مواد اصلی شامل باقلا پوست گرفته پیاز لیمو عمانی زردچوبه نمک و فلفل است. البته برخی افراد از سیر و نعناع خشک نیز در تهیه آن استفاده می کنند.

طعم صندلی سلطون چگونه است؟

صندلی سلطون طعمی ترش تند و کمی شور دارد. لیمو عمانی طعم ترش و باقلا طعم ملایمی به آن می بخشد. ادویه های استفاده شده نیز عطر و طعم خاصی به این غذا می دهند.