طبیعت بکر کلاله سرزمینی از دشت های طلایی

کلاله نگینی درخشان در استان گلستان فراتر از یک شهر سرزمینی است مملو از شگفتی های طبیعی و فرهنگی. این منطقه بکر با دشت های طلایی وسیع تپه های سرسبز و آثار تاریخی ارزشمند مقصدی ایده آل برای گردشگرانی است که به دنبال تجربه ای متفاوت و فراموش نشدنی هستند. اما متاسفانه بسیاری از مردم از این گنجینه پنهان بی خبرند و اطلاعات کافی برای برنامه ریزی یک سفر کامل و لذت بخش به کلاله را ندارند. این ناآگاهی باعث می شود تا فرصت بازدید از این منطقه زیبا و آشنایی با فرهنگ غنی آن را از دست بدهند.

این مقاله راهنمای جامعی است برای کشف کلاله و ترکمن صحرا. در این سفر مجازی با تاریخچه فرهنگ جاذبه های دیدنی و آداب و رسوم این منطقه آشنا می شوید و اطلاعات لازم برای یک سفر بی نقص را به دست می آورید. از آرامگاه خالد نبی با سنگ های قبرهای اسرارآمیزش تا آبشار لوه با طبیعت بکر و چشمه زاو با آب شفابخشش همه و همه در این راهنما گنجانده شده اند. با ما همراه باشید تا کلاله سرزمینی از دشت های طلایی را با هم کشف کنیم.

کلاله در استان گلستان کجاست؟

کلاله شهری در شرقی ترین نقطه استان گلستان در همسایگی ترکمن صحرا واقع شده است. این شهر با گرگان مرکز استان حدود 125 کیلومتر فاصله دارد و به عنوان دروازه ورودی به منطقه ترکمن نشین شناخته می شود. کلاله از شمال به مراوه تپه از جنوب به مینودشت و گالیکش از شرق به استان خراسان شمالی و از غرب به گنبد کاووس محدود می شود. موقعیت جغرافیایی ویژه کلاله آن را به پلی ارتباطی بین فرهنگ ها و اقوام مختلف تبدیل کرده است. این شهر با داشتن آب و هوای معتدل و خاک حاصلخیز از دیرباز محل سکونت انسان ها بوده و امروزه نیز پذیرای گردشگرانی است که به دنبال تجربه ای متفاوت در دل طبیعت بکر و فرهنگ غنی ترکمن صحرا هستند.

تاریخچه کلاله

تاریخچه کلاله به دوران باستان بازمی گردد. یافته های باستان شناسی نشان می دهند که این منطقه بیش از 7000 سال پیش محل سکونت اقوام مختلف بوده است. در طول تاریخ کلاله تحت حکومت سلسله های مختلفی از جمله هخامنشیان اشکانیان ساسانیان و زیاریان قرار داشته است. در دوره اسلامی این شهر به عنوان یکی از مراکز مهم تجاری و فرهنگی در منطقه شناخته می شد. در قرن های اخیر کلاله به تدریج اهمیت خود را از دست داد اما همچنان به عنوان یکی از شهرهای مهم در استان گلستان باقی مانده است. امروزه کلاله به دلیل جاذبه های گردشگری فراوان به مقصدی محبوب برای گردشگران داخلی و خارجی تبدیل شده است.

فرهنگ مردم کلاله و ترکمن صحرا

فرهنگ مردم کلاله و ترکمن صحرا ترکیبی از آداب و رسوم اقوام مختلف است. ترکمن ها بزرگترین گروه قومی ساکن در این منطقه هستند و فرهنگ آن ها نقش مهمی در شکل گیری هویت کلاله داشته است. زبان ترکمنی لباس های محلی رنگارنگ موسیقی سنتی و غذاهای خوشمزه تنها بخشی از فرهنگ غنی ترکمن ها هستند. علاوه بر ترکمن ها اقوام دیگری مانند بلوچ سیستانی و خراسانی نیز در کلاله زندگی می کنند و هر کدام سهمی در غنای فرهنگی این منطقه دارند. مهمان نوازی صمیمیت و پایبندی به سنت ها از ویژگی های بارز مردم کلاله و ترکمن صحرا است. این ویژگی ها باعث شده تا گردشگران تجربه ای دلپذیر و به یادماندنی از سفر به این منطقه داشته باشند.

اسب اصیل ترکمن

اسب اصیل ترکمن نماد این منطقه و یکی از ارزشمندترین دارایی های فرهنگی آن است. این نژاد اسب به دلیل سرعت استقامت و زیبایی بی نظیرش در سراسر جهان شناخته شده است. اسب های ترکمن نقش مهمی در تاریخ و فرهنگ ترکمن ها داشته اند و در جنگ ها مسابقات و مراسم های مختلف مورد استفاده قرار می گرفته اند. امروزه پرورش اسب ترکمن یکی از مشاغل اصلی مردم کلاله و ترکمن صحرا است و مسابقات اسب دوانی یکی از محبوب ترین رویدادهای ورزشی در این منطقه به شمار می رود. بازدید از مراکز پرورش اسب ترکمن و تماشای این موجودات باشکوه تجربه ای فراموش نشدنی برای هر گردشگری خواهد بود.

موسیقی ترکمن

موسیقی ترکمن یکی از اصیل ترین و غنی ترین انواع موسیقی سنتی در ایران است. این موسیقی با استفاده از سازهای مختلفی مانند دوتار کمانچه و نی نواخته می شود و بیانگر داستان ها حماسه ها و آیین های مردم ترکمن است. موسیقی ترکمن نقش مهمی در حفظ و انتقال فرهنگ این قوم داشته است و در مراسم های عروسی جشن ها و عزاداری ها اجرا می شود. آواز باغشی ها نوازندگان و خوانندگان موسیقی ترکمن از شهرت زیادی برخوردار است و آثار آن ها به عنوان بخشی از میراث فرهنگی ناملموس ایران ثبت شده است. گوش دادن به موسیقی ترکمن فرصتی است برای آشنایی با فرهنگ و تاریخ این قوم و لذت بردن از زیبایی های هنر سنتی.

جاهای دیدنی کلاله و اطراف آن

کلاله و اطراف آن مملو از جاذبه های دیدنی طبیعی و تاریخی است که هر گردشگری را مجذوب خود می کند. از دشت های وسیع و سرسبز تا تپه های باستانی و آبشارهای خروشان در این منطقه برای هر سلیقه ای جاذبه ای وجود دارد. در ادامه به معرفی برخی از مهم ترین جاهای دیدنی کلاله و اطراف آن می پردازیم:

آرامگاه و گورستان خالد نبی

آرامگاه و گورستان خالد نبی یکی از مشهورترین و اسرارآمیزترین جاذبه های گردشگری کلاله است. این مجموعه در بالای تپه ای مشرف به دشت های ترکمن صحرا واقع شده و شامل آرامگاه خالد نبی یکی از پیامبران عرب و گورستانی با سنگ قبرهای عجیب و غریب است. سنگ قبرهای این گورستان به شکل استوانه ای یا چلیپایی هستند و برخی از آن ها ارتفاعی بیش از دو متر دارند. قدمت این گورستان به حدود 7000 سال پیش بازمی گردد و برخی از کارشناسان معتقدند که سنگ قبرهای آن نشان دهنده جایگاه اجتماعی و پهلوانی متوفیان بوده اند. بازدید از آرامگاه و گورستان خالد نبی فرصتی است برای آشنایی با تاریخ و فرهنگ این منطقه و لذت بردن از مناظر زیبای اطراف.

آبشار لوه کلاله

آبشار لوه یکی از زیباترین و دیدنی ترین آبشارهای استان گلستان است که در نزدیکی کلاله واقع شده است. این آبشار در دل جنگل های انبوه گلستان قرار دارد و برای رسیدن به آن باید از مسیری زیبا و سرسبز عبور کرد. آبشار لوه از چندین طبقه تشکیل شده و ارتفاع آن به حدود 75 متر می رسد. در اطراف آبشار حوضچه های طبیعی متعددی وجود دارد که برای شنا و آب تنی بسیار مناسب هستند. بازدید از آبشار لوه فرصتی است برای لذت بردن از طبیعت بکر و آرامش بخش و فرار از هیاهوی شهر.

چشمه زاو کلاله

چشمه زاو یکی از چشمه های طبیعی و پرآب کلاله است که در نزدیکی روستای زاو واقع شده است. آب این چشمه بسیار خنک و گوارا است و خواص درمانی متعددی دارد. مردم محلی معتقدند که آب چشمه زاو برای درمان بیماری های پوستی و مفصلی بسیار مفید است. در اطراف چشمه فضای سبز و دلنشینی وجود دارد که برای استراحت و پیک نیک بسیار مناسب است. بازدید از چشمه زاو فرصتی است برای لذت بردن از طبیعت زیبا و استفاده از خواص درمانی آب این چشمه.

هزار دره جادوی طبیعت در دل ترکمن صحرا

هزار دره یکی از شگفت انگیزترین پدیده های طبیعی در ترکمن صحرا است. این منطقه مجموعه ای از دره های کوچک و بزرگ است که در اثر فرسایش خاک به وجود آمده اند. چشم انداز هزار دره بسیار منحصربه فرد و دیدنی است و در فصل بهار با پوشش گیاهی سرسبز زیبایی دوچندانی پیدا می کند. بازدید از هزار دره فرصتی است برای تماشای یکی از عجایب طبیعت و ثبت عکس های یادگاری زیبا.

تپه های انوشیروان

تپه های انوشیروان یکی از آثار باستانی و تاریخی مهم در منطقه کلاله است. این تپه ها قدمتی چند هزار ساله دارند و به دوران نوسنگی بازمی گردند. در این تپه ها آثار و اشیای باستانی متعددی کشف شده است که نشان دهنده تمدن های کهن در این منطقه است. بازدید از تپه های انوشیروان فرصتی است برای آشنایی با تاریخ و فرهنگ این منطقه و دیدن آثار باستانی ارزشمند.

منطقه پرورش اسب کلاله

منطقه کلاله یکی از مهم ترین مراکز پرورش اسب اصیل ترکمن در ایران است. در این منطقه مزارع و باشگاه های متعددی وجود دارد که به پرورش و نگهداری اسب های ترکمن می پردازند. بازدید از این مراکز فرصتی است برای دیدن اسب های زیبا و اصیل ترکمن و آشنایی با نحوه پرورش و نگهداری آن ها. همچنین می توانید در مسابقات اسب دوانی که در این منطقه برگزار می شود شرکت کنید و از تماشای این رویداد ورزشی هیجان انگیز لذت ببرید.

بهترین زمان بازدید از کلاله

بهترین زمان برای بازدید از کلاله فصل بهار و اوایل پاییز است. در این فصول آب و هوا معتدل و دلپذیر است و دشت ها و تپه ها سرسبز و زیبا هستند. در فصل بهار می توانید از تماشای گل های وحشی و گیاهان دارویی که در این منطقه می رویند لذت ببرید. در فصل پاییز رنگ های پاییزی درختان منظره ای تماشایی را خلق می کنند. در فصل تابستان هوا گرم و خشک است و در فصل زمستان هوا سرد و بارانی است. با این حال اگر به دنبال تجربه ای متفاوت هستید می توانید در فصل زمستان به کلاله سفر کنید و از تماشای مناظر برفی و فعالیت های زمستانی لذت ببرید.

مسیر دسترسی به کلاله و ترکمن صحرا

برای دسترسی به کلاله و ترکمن صحرا می توانید از راه های مختلفی استفاده کنید. اگر قصد دارید با خودروی شخصی به این منطقه سفر کنید می توانید از جاده های تهران-گرگان یا مشهد-گرگان استفاده کنید. فاصله تهران تا کلاله حدود 575 کیلومتر است و طی کردن این مسیر حدود 7 تا 8 ساعت طول می کشد. اگر قصد دارید با اتوبوس به کلاله سفر کنید می توانید از ترمینال های تهران گرگان یا مشهد بلیط اتوبوس تهیه کنید. همچنین می توانید با قطار به گرگان سفر کنید و از آنجا با اتوبوس یا تاکسی به کلاله بروید. فرودگاه کلاله نیز امکان سفر هوایی به این منطقه را فراهم کرده است.

سفر با تور به ترکمن صحرا

اگر به دنبال یک سفر راحت و بی دردسر به ترکمن صحرا هستید می توانید از تورهای گردشگری استفاده کنید. تورهای ترکمن صحرا معمولاً شامل بازدید از جاذبه های دیدنی منطقه اقامت در هتل یا اقامتگاه های بوم گردی صرف غذاهای محلی و شرکت در فعالیت های فرهنگی است. با شرکت در تورهای گردشگری می توانید از تجربه های راهنمایان محلی بهره مند شوید و با فرهنگ و آداب و رسوم مردم ترکمن صحرا بیشتر آشنا شوید.

اقامت در کلاله و ترکمن صحرا

برای اقامت در کلاله و ترکمن صحرا گزینه های مختلفی وجود دارد. می توانید در هتل ها مهمان پذیرها یا اقامتگاه های بوم گردی این منطقه اقامت کنید. هتل ها معمولاً امکانات رفاهی بیشتری دارند اما اقامتگاه های بوم گردی فرصتی است برای آشنایی با فرهنگ محلی و تجربه ای متفاوت. همچنین می توانید در خانه های روستاییان مهمان شوید و از صمیمیت و مهمان نوازی آن ها لذت ببرید. اگر به دنبال تجربه ای خاص هستید می توانید در طبیعت کمپ بزنید و از تماشای آسمان پرستاره و سکوت شب لذت ببرید.

غذاهای محلی کلاله و ترکمن صحرا

غذاهای محلی کلاله و ترکمن صحرا بسیار خوشمزه و متنوع هستند. چکدرمه یکی از مشهورترین غذاهای این منطقه است که از گوشت گوسفند برنج پیاز و گوجه فرنگی تهیه می شود. بورک نوعی پیراشکی است که با گوشت سبزیجات یا پنیر پر می شود. باسترمه نوعی خوراک گوشت است که با ادویه های مخصوص طعم دار می شود. آش ترکمنی نوعی آش رشته است که با سبزیجات و حبوبات مختلف تهیه می شود. همچنین می توانید از لبنیات محلی مانند قره قروت کشک و پنیر لذت ببرید. امتحان کردن غذاهای محلی کلاله و ترکمن صحرا بخشی از تجربه ی سفر به این منطقه است.

سوغات و صنایع دستی کلاله و ترکمن صحرا

کلاله و ترکمن صحرا به دلیل داشتن فرهنگ غنی و هنرمندان ماهر دارای صنایع دستی متنوعی است. قالی و قالیچه بافی یکی از مهم ترین صنایع دستی این منطقه است که قدمتی چند صد ساله دارد. قالی های ترکمنی با طرح ها و رنگ های خاص خود در سراسر جهان شناخته شده اند. همچنین می توانید از زیورآلات ترکمنی لباس های محلی حصیربافی و نمدبافی به عنوان سوغات خریداری کنید. خرید صنایع دستی کلاله و ترکمن صحرا علاوه بر حمایت از هنرمندان محلی یادگاری ارزشمند از سفر به این منطقه خواهد بود.

زیورآلات ترکمنی

زیورآلات ترکمنی یکی از زیباترین و منحصربه فردترین انواع زیورآلات سنتی در ایران است. این زیورآلات معمولاً از نقره طلا و سنگ های قیمتی ساخته می شوند و با طرح ها و نقوش خاص خود نمادی از فرهنگ و هویت ترکمن ها هستند. زیورآلات ترکمنی در مراسم های عروسی جشن ها و اعیاد مورد استفاده قرار می گیرند و به عنوان هدیه به عروس و داماد اهدا می شوند. خرید زیورآلات ترکمنی فرصتی است برای داشتن یک اثر هنری زیبا و ارزشمند و حمایت از هنرمندان محلی.

قالی و قالیچه بافی

قالی و قالیچه بافی یکی از مهم ترین صنایع دستی و هنرهای سنتی در کلاله و ترکمن صحرا است. قالی های ترکمنی با استفاده از پشم مرغوب و رنگ های طبیعی بافته می شوند و دارای طرح ها و نقوش هندسی و سنتی هستند. این قالی ها به دلیل کیفیت بالا و زیبایی بی نظیرشان در سراسر جهان مورد توجه قرار گرفته اند. خرید قالی ترکمنی سرمایه گذاری ارزشمندی است که علاوه بر زیبایی ارزش هنری و فرهنگی نیز دارد.

حصیربافی

حصیربافی یکی دیگر از صنایع دستی رایج در کلاله و ترکمن صحرا است. حصیرها از الیاف گیاهی مانند نی بوریا و جگن بافته می شوند و برای ساخت زیرانداز سبد کلاه و سایر وسایل کاربردی مورد استفاده قرار می گیرند. حصیربافی هنری است که از دیرباز در این منطقه رواج داشته و به عنوان یکی از منابع درآمد مردم محلی محسوب می شود. خرید حصیر علاوه بر حمایت از هنرمندان محلی به حفظ محیط زیست نیز کمک می کند.

توصیه هایی برای سفر به کلاله و منطقه ترکمن صحرا

برای داشتن یک سفر ایمن و لذت بخش به کلاله و منطقه ترکمن صحرا به نکات زیر توجه کنید:

• قبل از سفر اطلاعات کافی در مورد منطقه آب و هوا فرهنگ و آداب و رسوم مردم محلی کسب کنید.
• لباس های مناسب فصل و کفش های راحت همراه داشته باشید.
• وسایل ضروری مانند کرم ضد آفتاب کلاه عینک آفتابی داروهای شخصی و دوربین عکاسی را فراموش نکنید.
• به فرهنگ و آداب و رسوم مردم محلی احترام بگذارید.
• از خرید صنایع دستی و محصولات محلی حمایت کنید.
• در حفظ محیط زیست کوشا باشید و از ریختن زباله در طبیعت خودداری کنید.
• در صورت نیاز از راهنمایان محلی کمک بگیرید.
• از سفر خود لذت ببرید و خاطرات خوشی را ثبت کنید.

ترکمن صحرا کجاست؟

ترکمن صحرا منطقه ای وسیع در شمال شرقی ایران و در استان گلستان است که از شمال به ترکمنستان از شرق به خراسان شمالی و از غرب به دریای خزر محدود می شود.

چگونه به کلاله سفر کنیم؟

برای سفر به کلاله می توانید از خودروی شخصی اتوبوس قطار یا هواپیما استفاده کنید. فرودگاه کلاله امکان سفر هوایی به این شهر را فراهم کرده است.

مهمترین جاهای دیدنی ترکمن صحرا کدامند؟

آرامگاه خالد نبی آبشار لوه چشمه زاو هزار دره تپه های انوشیروان و منطقه پرورش اسب کلاله از مهم ترین جاذبه های گردشگری ترکمن صحرا هستند.

سوغات معروف ترکمن صحرا چیست؟

قالی و قالیچه بافی زیورآلات ترکمنی لباس های محلی حصیربافی و نمدبافی از جمله سوغات و صنایع دستی معروف ترکمن صحرا هستند.

غذاهای معروف ترکمن صحرا کدامند؟

چکدرمه بورک باسترمه و آش ترکمنی از جمله غذاهای محلی و خوشمزه ترکمن صحرا هستند که حتما باید آن ها را امتحان کنید.