تعداد سکه در مهریه

در قوانین ایران، محدودیتی برای تعیین تعداد سکه مهریه در زمان عقد وجود ندارد. با این حال، سقف ۱۱۰ سکه برای ضمانت اجرای کیفری (حبس) مرد تعیین شده است. مهریه های بالاتر از این سقف نیز همچنان قابل مطالبه هستند، اما از طریق روش های دیگر مانند توقیف اموال و تقسیط. درک این ابعاد حقوقی برای هر دو طرف ازدواج ضروری است تا تصمیمی آگاهانه بگیرند.

مهریه، که از دیرباز در فرهنگ و قوانین ما جایگاهی ویژه داشته است، تنها یک عدد یا مقدار مالی نیست؛ بلکه می تواند نمادی از تعهد، احترام و پشتوانه ای برای آینده باشد. با این حال، در طول سالیان، تغییرات اقتصادی و اجتماعی، درک افراد را از این نهاد حقوقی دستخوش دگرگونی کرده است. برای بسیاری از زوجین در شرف ازدواج، تعیین تعداد سکه در مهریه به یکی از پرچالش ترین تصمیمات تبدیل می شود و برای زوج هایی که سال هاست زندگی مشترک را آغاز کرده اند یا درگیر مسائل حقوقی شده اند، ابهامات و سوالات فراوانی درباره نحوه مطالبه یا پرداخت آن وجود دارد. آنچه در ادامه می آید، راهنمایی جامع برای شناخت دقیق تر ابعاد حقوقی، سقف ها و آخرین تغییرات مربوط به تعداد سکه در مهریه در قوانین جمهوری اسلامی ایران است تا افراد بتوانند با دیدی باز و آگاهانه، مسیر خود را انتخاب کنند و از حقوق و تعهدات خویش به طور کامل مطلع شوند.

مهریه؛ پشتوانه ای که زندگی ها را رقم می زند

زمانی که دو نفر تصمیم به شروع یک زندگی مشترک می گیرند، مهریه به عنوان یکی از مهم ترین ارکان عقد نکاح مطرح می شود. این تعهد مالی، نه تنها در لحظه عقد، بلکه در طول زندگی مشترک و حتی پس از آن، می تواند تأثیرات عمیقی بر سرنوشت افراد داشته باشد. بسیاری از افراد مهریه را به عنوان پشتوانه ای برای زن تلقی می کنند، پشتوانه ای که در صورت بروز مشکلات، می تواند از او حمایت کند.

تعریف و ماهیت مهریه در بستر قانون مدنی

مهریه در ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی ایران، به وضوح تعریف شده است. این ماده بیان می دارد که «به مجرد عقد، زن مالک مهر می شود و می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بکند.» این مفهوم نشان می دهد که زن به محض اینکه خطبه عقد جاری می شود، مالک بلاواسطه مهریه خود می گردد و حق دارد هر زمان که اراده کند، آن را مطالبه کند و هرگونه دخل و تصرفی در آن داشته باشد. این مالکیت کامل، تجربه ای است که به زنان احساس استقلال و امنیت مالی می بخشد و به آنها امکان برنامه ریزی برای آینده مالی خود را می دهد، بدون اینکه نیازی به کسب اجازه از همسر داشته باشند.

در واقع، مهریه مالی است که در زمان ازدواج، مرد به عنوان یک تعهد شرعی و قانونی به زن خود می پردازد یا پرداخت آن را بر عهده می گیرد. این مال می تواند به شکل های مختلفی مانند طلا، سکه، ملک، وجه نقد، آموزش یک مهارت و یا هر چیز دیگری که ارزش مالی و قابلیت تملک داشته باشد، تعیین شود. تجربه نشان داده است که انتخاب نوع مهریه، اغلب با توجه به شرایط فرهنگی، اقتصادی و توافق زوجین صورت می گیرد و می تواند بسیار متنوع باشد. این تنوع به زوجین اجازه می دهد تا مهریه ای را انتخاب کنند که هم برایشان معنای خاصی دارد و هم با شرایط زندگی شان همخوانی دارد.

انواع مهریه در زندگی مشترک

تجربه نشان داده است که مهریه، با وجود ماهیت واحد خود، در عمل می تواند به سه شکل اصلی خود را نشان دهد که هر یک ویژگی ها و پیامدهای حقوقی خاص خود را دارند و سرنوشت های متفاوتی را برای زوجین رقم می زنند:

• مهرالمسمی: این متداول ترین نوع مهریه است که زوجین در هنگام عقد نکاح، بر سر میزان و نوع آن به توافق می رسند و در سند ازدواج درج می شود. اغلب شاهد این هستیم که زوجین در این مرحله، با مشورت و گاهی اوقات با توجه به عرف و انتظارات خانواده ها، به رقمی مشخص می رسند. این توافق، از همان ابتدا، چارچوبی حقوقی برای مهریه فراهم می آورد.
• مهرالمثل: گاهی اوقات، زوجین در هنگام عقد، مهریه ای تعیین نمی کنند یا اینکه مهریه تعیین شده، بنا به دلایلی صحیح نباشد. در چنین حالتی، اگر نزدیکی (رابطه زناشویی) بین آنها اتفاق افتاده باشد، دادگاه با در نظر گرفتن موقعیت اجتماعی، تحصیلات، وضعیت خانوادگی و سایر خصوصیات زن و همچنین عرف جامعه، مهریه ای را برای او تعیین می کند. این تجربه اغلب برای زوجین با چالش هایی همراه است، زیرا نیاز به دخالت دادگاه و بررسی شرایط دارد.
• مهرالمتعه: این نوع مهریه در مواقعی مطرح می شود که در عقد نکاح، مهریه ای تعیین نشده باشد و قبل از نزدیکی، طلاق رخ دهد. در این شرایط، مرد موظف است مالی را به زن بپردازد که میزان آن با توجه به وضعیت مالی مرد (و نه زن) تعیین می شود. این تجربه به مردان اجازه می دهد تا با توجه به توان مالی خود، یک مقدار منصفانه را بپردازند.

مالکیت و حق تصرف زن بر مهریه از دیدگاه تجربه

از لحظه جاری شدن صیغه عقد، زن مالک بلامنازع مهریه خود می شود. این مالکیت، به زن حق می دهد تا هر زمان که بخواهد، مهریه خود را مطالبه کرده و هرگونه تصرفی در آن داشته باشد. بسیاری از زنان با تکیه بر این حق مالکیت، آرامش خاطر بیشتری در زندگی مشترک پیدا می کنند، چرا که می دانند پشتوانه ای مالی برای خود دارند. این حق تصرف، تنها یک قاعده حقوقی نیست، بلکه یک واقعیت اجتماعی است که به زن امکان برنامه ریزی و تصمیم گیری برای آینده مالی خود را می دهد.

در بسیاری از زندگی ها، زنان با تکیه بر همین حق، توانسته اند تصمیمات مهمی بگیرند؛ از سرمایه گذاری گرفته تا حمایت از خانواده در شرایط سخت اقتصادی. این مالکیت به زن احساس قدرت و استقلال می بخشد و به او اجازه می دهد تا در مواقع نیاز، بدون اتکا به دیگران، به حقوق مالی خود دست یابد. از سوی دیگر، این حق، مسئولیتی نیز برای مرد به همراه دارد، زیرا او متعهد به پرداخت این دین است.

شاخص بانک مرکزی؛ بازوی محاسباتی ارزش مهریه

تجربه نوسانات اقتصادی و تورم، همواره چالش هایی را در حفظ ارزش مهریه، به خصوص زمانی که به صورت وجه رایج (پول نقد) تعیین شده است، به وجود آورده است. برای حل این مشکل و حفظ ارزش واقعی مهریه در طول زمان، تبصره ای به ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی الحاق شده است.

چنانچه مهریه وجه رایج باشد، متناسب با تغییر شاخص قیمت سالانه زمان تعیین نسبت به سال اجرای عقد که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می شود محاسبه و پرداخت خواهد شد.

این سازوکار حمایتی، اطمینان می دهد که حتی با گذشت سال ها، ارزش مهریه حفظ می شود و زن متضرر نخواهد شد. برای مثال، اگر مهریه ای در سال های دور به صورت مبلغی ریالی تعیین شده باشد، در زمان مطالبه، این مبلغ بر اساس نرخ تورم و شاخص های بانک مرکزی تعدیل می شود تا ارزش واقعی آن مطابق با زمان مطالبه محاسبه و پرداخت شود. این روش، آرامش خاطر را برای زنان به ارمغان می آورد و به مردان نیز کمک می کند تا با یک معیار مشخص و عادلانه، تعهد خود را ایفا کنند. این تجربه، نشان دهنده تلاش قانون گذار برای ایجاد عدالت و حفظ حقوق هر دو طرف در یک جامعه اقتصادی پویا است.

سقف ها و ضمانت های اجرایی مهریه؛ فراتر از اعداد

یکی از بزرگ ترین ابهامات و نگرانی ها در مورد مهریه، به ویژه در مورد تعداد سکه در مهریه، سقف های قانونی و ضمانت های اجرایی آن است. بسیاری از افراد به اشتباه تصور می کنند که قانونی بودن مهریه تا ۱۱۰ سکه است، اما واقعیت حقوقی، پیچیده تر از این برداشت عمومی است. در این بخش، به بررسی دقیق این مفاهیم و شفاف سازی ابهامات رایج پرداخته می شود تا تصویر واضح تری از این جنبه از مهریه برای خوانندگان ترسیم شود.

ابهام زدایی از قانون ۱۱۰ سکه؛ مرز میان تعهد و حبس

در میان عموم مردم، این باور رایج است که سقف مهریه در ایران ۱۱۰ سکه است و مردان تنها تا این میزان مهریه را باید بپردازند. اما تجربه و واقعیت های قضایی نشان می دهد که این یک برداشت ناقص است. در حقیقت، قانون سقف ۱۱۰ سکه را برای ضمانت اجرای کیفری (یعنی امکان بازداشت و حبس مرد) در نظر گرفته است، نه برای اصل میزان مهریه. به این معنی که اگر مهریه ۱۱۰ سکه یا کمتر باشد و مرد از پرداخت آن امتناع کند، زن می تواند از طریق دادگاه، حکم جلب او را صادر کند و مرد تا زمان پرداخت مهریه یا اثبات اعسار، ممکن است زندانی شود.

بنابراین، این عدد به معنای سقف کل مهریه نیست، بلکه تنها سقف امکان بازداشت برای عدم پرداخت است. بسیاری از افراد که با این تصور اشتباه وارد زندگی می شوند، بعدها با چالش های بزرگی مواجه می شوند. این قانون در راستای کاهش زندانیان مهریه و تسهیل فرآیند پرداخت برای مردان، و در عین حال حفظ حقوق مالی زنان، وضع شده است. رویه های قضایی جدید نیز این رویکرد را تقویت کرده اند و در بسیاری از موارد، در صورت اثبات اعسار (ناتوانی مالی) مرد، دستور جلب صادر نمی شود و دادگاه به جای آن، حکم به تقسیط مهریه می دهد.

چه اتفاقی برای مهریه بیش از ۱۱۰ سکه می افتد؟

سوال مهمی که برای بسیاری پیش می آید این است که اگر مهریه تعیین شده بیش از ۱۱۰ سکه باشد، تکلیف آن چه می شود؟ تجربه نشان داده که مهریه بیش از ۱۱۰ سکه، همچنان یک دین معتبر بر عهده مرد است و زن حق مطالبه تمام آن را دارد. تفاوت اصلی در ضمانت اجرای آن است. برای مهریه بیش از ۱۱۰ سکه، مرد بابت عدم پرداخت، دیگر به زندان نمی رود؛ اما این به معنای عدم تعهد او نیست.

در این موارد، زن می تواند مهریه خود را از طریق روش های دیگری مانند توقیف اموال مرد یا کسر از حقوق او، به اجرا بگذارد. دادگاه با بررسی توان مالی مرد، حکم به پرداخت اقساطی مهریه می دهد و مرد موظف است تمامی سکه های مهریه، فارغ از تعداد آن، را بپردازد. این رویه، به زن اطمینان می دهد که حتی برای مهریه های کلان نیز، راه های قانونی برای وصول آن وجود دارد و مرد نیز باید مسئولیت تعهد خود را بپذیرد. این تجربه به خصوص برای مردانی که مهریه های بالا را پذیرفته اند، می تواند بسیار سنگین باشد، اما قانون راهکارهایی برای تعدیل آن در نظر گرفته است.

طرح مهریه ۱۴ سکه؛ آرزوی محقق نشده یا واقعیت در حال تغییر؟

در سال های اخیر، طرحی با عنوان مهریه ۱۴ سکه در میان افکار عمومی و محافل حقوقی مطرح شده است. بسیاری از جوانان و خانواده ها، با امید به تسهیل ازدواج و کاهش مشکلات ناشی از مهریه های سنگین، پیگیر تصویب این طرح بوده اند. این طرح، هدف خود را کاهش آمار طلاق و تحکیم بنیان خانواده از طریق منطقی کردن مهریه عنوان کرده است. پیشنهادهای این طرح شامل مواردی مانند تعیین مالیات بر مازاد بر ۱۴ سکه و یا تغییر ماهیت مهریه از عندالمطالبه به عندالاستطاعه برای سکه های بالاتر از این سقف می شود.

اما وضعیت کنونی این طرح در مجلس شورای اسلامی چگونه است؟ بر اساس آخرین اطلاعات و تجربیات، این طرح هنوز به تصویب نهایی نرسیده و در مرحله بررسی در کمیسیون های قضایی مجلس قرار دارد. به این معنی که هنوز به قانون لازم الاجرا تبدیل نشده و هرگونه تغییر یا تصویب نهایی آن، نیازمند طی شدن مراحل قانونی در مجلس و تأیید مراجع ذی صلاح است. بنابراین، در حال حاضر، تمامی مهریه ها بر اساس قوانین قبلی اجرا می شوند و هیچ محدودیتی در تعیین تعداد سکه در زمان عقد وجود ندارد. پیگیری اخبار رسمی و موثق در این زمینه، برای زوجین و افرادی که به این موضوع علاقه مند هستند، ضروری است تا از اطلاعات نادرست یا شایعات دوری کنند. این طرح، اگرچه با نیت خیرخواهانه مطرح شده، اما از زوایای مختلف، به ویژه از سوی فراکسیون زنان در مجلس، مورد بحث و بررسی جدی قرار گرفته است.

پیچ و خم های مطالبه و پرداخت مهریه؛ درس هایی از راهروهای دادگاه

مسیر مطالبه و پرداخت مهریه، اغلب با پیچیدگی ها و چالش های حقوقی و عاطفی فراوانی همراه است. زوجین، چه در آغاز راه زندگی مشترک و چه در زمان بروز اختلاف، با مفاهیم و رویه هایی مواجه می شوند که درک آن ها برای دفاع از حقوق خود یا ایفای تعهدات، حیاتی است. این بخش، به بررسی جامع نحوه مطالبه و پرداخت مهریه، انواع آن و راهکارهای قانونی موجود می پردازد.

مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه؛ دو مسیر با سرنوشت متفاوت

در مسیر پرپیچ و خم زندگی مشترک، بسیاری از افراد با دو مفهوم مهم در حوزه مهریه روبرو می شوند: عندالمطالبه و عندالاستطاعه. این دو نوع مهریه، با وجود اینکه هر دو حق زن محسوب می شوند، اما در نحوه مطالبه و پرداخت، تفاوت های اساسی دارند که می توانند سرنوشت های متفاوتی را برای زوجین رقم بزنند. درک این تفاوت ها، برای هر دو طرف، تجربه ای حیاتی است.

مهریه عندالمطالبه: در این نوع مهریه، زن پس از عقد نکاح، هر زمان که بخواهد، می تواند مهریه خود را مطالبه کند و مرد موظف به پرداخت آن است. این حق، تجربه ای از استقلال مالی برای زن به ارمغان می آورد و او را قادر می سازد تا در هر مرحله از زندگی مشترک، بدون نیاز به اثبات توانایی مالی مرد، مهریه خود را دریافت کند. در بسیاری از موارد، زنان حتی با قصد ادامه زندگی نیز مهریه خود را مطالبه می کنند. اگر مرد توان پرداخت یکجای آن را نداشته باشد، می تواند دادخواست اعسار بدهد تا دادگاه مهریه را تقسیط کند، اما اصل حق مطالبه زن پابرجاست.

مهریه عندالاستطاعه: در مقابل، مهریه عندالاستطاعه مسیر دیگری را پیش روی زوجین قرار می دهد. در اینجا، زن تنها در صورتی می تواند مهریه خود را مطالبه کند که توانایی مالی مرد برای پرداخت آن اثبات شود. این یعنی بار اثبات توانایی مالی مرد، بر دوش زن است. این تجربه، اغلب با چالش هایی برای زنان همراه است، زیرا نیاز به جمع آوری مدارک و شواهد برای اثبات تمکن مالی مرد دارد. هدف از این نوع مهریه، جلوگیری از فشار مالی بر مردانی است که توانایی پرداخت یکجای مهریه را ندارند. بسیاری از مردان، ترجیح می دهند مهریه عندالاستطاعه را انتخاب کنند تا در زمان بروز مشکلات، تحت فشار کمتری قرار گیرند.

برای درک بهتر تفاوت های کلیدی این دو نوع مهریه، می توان به جدول زیر نگاهی انداخت:

ویژگی	مهریه عندالمطالبه	مهریه عندالاستطاعه
زمان مطالبه	هر زمان پس از عقد	پس از اثبات تمکن مالی زوج
نیاز به اثبات تمکن مالی	زوج باید اعسار خود را اثبات کند (در صورت عدم توانایی)	زوجه باید تمکن مالی زوج را اثبات کند
امکان بازداشت (حبس)	تا سقف 110 سکه (در صورت عدم اعسار)	صرفاً در صورت اثبات تمکن و عدم پرداخت اقساط
مسئولیت زوج	بدهی حال و قابل وصول فوری	بدهی معلق به توانایی مالی

نحوه مطالبه مهریه؛ از اداره ثبت تا دادگاه خانواده

هنگامی که زن تصمیم به مطالبه مهریه خود می گیرد، دو مسیر اصلی حقوقی پیش رو دارد که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. انتخاب این مسیر، اغلب با توجه به شرایط خاص زوجین و سرعت مورد انتظار برای وصول مهریه صورت می گیرد.

1. مطالبه از طریق اجرای ثبت: اگر سند ازدواج رسمی باشد، زن می تواند بدون مراجعه مستقیم به دادگاه، مهریه خود را از طریق اداره ثبت اسناد و املاک محل وقوع عقد، مطالبه کند. این روش، اغلب به دلیل سرعت عمل بیشتر و کاهش هزینه های دادرسی اولیه، مورد توجه قرار می گیرد. در این فرآیند، زن به دفترخانه ای که عقد در آن ثبت شده مراجعه و تقاضای صدور اجراییه می کند. اجراییه برای مرد ابلاغ می شود و او ۱۰ روز فرصت دارد تا مهریه را پرداخت کند. اگر مرد در این مدت دین خود را نپردازد، زن می تواند با معرفی اموال و دارایی های مرد (به جز مستثنیات دین)، از اجرای ثبت بخواهد که اموال او توقیف و به نفع زن به مزایده گذاشته شود. این تجربه برای بسیاری از زنان، راهی سریع تر برای رسیدن به حقوقشان است.
2. مطالبه از طریق دادگاه خانواده: اگر سند ازدواج رسمی نباشد یا زن به هر دلیلی ترجیح دهد که از طریق دادگاه اقدام کند، باید دادخواستی به دادگاه خانواده ارائه دهد. این روش، ممکن است زمان برتر باشد و مستلزم حضور در جلسات دادگاه و ارائه ادله باشد. با این حال، در مواردی که اموال مشخصی از مرد وجود ندارد یا نیاز به بررسی های حقوقی پیچیده تری است، دادگاه خانواده می تواند راهکار مناسب تری باشد. در این فرآیند، دادگاه پس از بررسی مدارک و شنیدن دفاعیات طرفین، حکم به پرداخت مهریه می دهد و در صورت عدم توانایی مرد، اقدام به تقسیط آن می کند.

انتخاب هر یک از این روش ها، به نوعی تجربه خاصی برای زوجین ایجاد می کند که نیازمند آگاهی و گاهی اوقات مشاوره حقوقی تخصصی است.

پرداخت اقساطی مهریه (دادخواست اعسار)؛ راهی برای رهایی از فشار

در بسیاری از مواقع، مردان پس از مطالبه مهریه توسط زن، با چالش عدم توانایی مالی برای پرداخت یکجای آن مواجه می شوند. در چنین شرایطی، قانون راهکاری تحت عنوان دادخواست اعسار را پیش بینی کرده است. دادخواست اعسار، به مرد این امکان را می دهد که به دادگاه خانواده درخواست دهد تا ناتوانی خود را در پرداخت یکجای مهریه اثبات کند.

اگر دادگاه پس از بررسی مدارک و شواهد (مانند لیست دارایی ها، میزان درآمد، تعداد افراد تحت تکفل و سایر تعهدات مالی)، اعسار مرد را تأیید کند، حکم به تقسیط مهریه می دهد. این تجربه، برای بسیاری از مردان، نفس راحتی را به ارمغان می آورد، زیرا فشار پرداخت یکجای مهریه را از دوش آنها برمی دارد و امکان پرداخت آن را به صورت اقساطی و متناسب با توان مالی شان فراهم می سازد. دادگاه در تعیین اقساط مهریه، تمامی جوانب را در نظر می گیرد تا هم حقوق زن تأمین شود و هم مرد در مضیقه شدید قرار نگیرد. با این حال، عدم پرداخت منظم اقساط مهریه توسط مرد، می تواند پیامدهای جدی داشته باشد، از جمله امکان صدور مجدد حکم جلب در صورت اثبات تمکن مالی و عدم پرداخت.

توقیف اموال و کسر از حقوق؛ راهکارهای اجرایی مهریه

در صورتی که مرد از پرداخت مهریه امتناع کند یا دادگاه حکم به پرداخت اقساطی دهد و او از پرداخت اقساط سر باز زند، قانون راهکارهای اجرایی را برای وصول مهریه پیش بینی کرده است. یکی از این راهکارها، توقیف اموال مرد است. این تجربه، اغلب برای طرفین سخت و پرچالش است.

1. توقیف اموال: زن می تواند با معرفی اموال منقول (مانند خودرو، موجودی حساب های بانکی، سهام) و غیرمنقول (مانند ملک و زمین) مرد، از طریق اجرای ثبت یا دادگاه، تقاضای توقیف آن ها را کند. این اموال پس از توقیف، به نفع زن به مزایده گذاشته شده و از محل فروش آن ها، مهریه پرداخت می شود. با این حال، قانونی به نام مستثنیات دین وجود دارد که برخی از اموال مرد را از توقیف شدن مصون می دارد. این اموال شامل منزل مسکونی که عرفاً مورد نیاز مرد است، وسایل ضروری زندگی، ابزار و اثاثیه کار و مقداری از وجه نقد یا مواد غذایی برای امرار معاش می شود. این قانون، تلاش دارد تا حداقل های زندگی مرد، حتی در شرایط بدهکاری نیز، حفظ شود.
2. کسر از حقوق: اگر مرد کارمند دولت یا شرکت خصوصی باشد، زن می تواند با تقاضا از مراجع قانونی، یک چهارم حقوق مرد را (مادامی که متأهل است) و یک سوم آن را (در صورتی که زن و شوهر از یکدیگر جدا شوند و تا زمانی که مرد زن دیگری اختیار نکرده است) به نفع خود توقیف کند. این کسر حقوق تا زمانی ادامه می یابد که تمامی مهریه پرداخت شود. این راهکار، به زن اطمینان می دهد که حتی در صورت عدم وجود اموال دیگر، از طریق درآمد ثابت مرد، به حقوق خود دست یابد.

این تجربیات حقوقی، نشان دهنده تلاش قانون گذار برای ایجاد تعادل بین حقوق مالی زن و حفظ حداقل های زندگی مرد است.

مهریه در شرایط خاص؛ نگاهی به موقعیت های متفاوت

مهریه، تنها در زمان مطالبه عادی خود مطرح نمی شود؛ بلکه در شرایط و موقعیت های خاص زندگی زناشویی نیز، احکام و چالش های متفاوتی پیدا می کند که درک آن ها برای هر دو طرف حیاتی است.

• هنگام درخواست طلاق:

  درخواست طلاق، چه از سوی زن باشد و چه از سوی مرد، همواره با موضوع مهریه گره خورده است. اگر مرد درخواست طلاق دهد، معمولاً موظف به پرداخت کامل مهریه است و دادگاه شرایط تقسیط را برای او در نظر نمی گیرد، مگر اینکه اعسار او به اثبات برسد. اما اگر زن درخواست طلاق کند، ممکن است مهریه به ابزاری برای چانه زنی تبدیل شود و زن برای گرفتن رضایت مرد به طلاق، بخشی از مهریه خود را ببخشد. این تجربه، اغلب برای زنان، تصمیم گیری دشواری را به همراه دارد.

• در طلاق خلع و توافقی:

  در طلاق خلع، زن برای رهایی از زندگی مشترک و در ازای کراهت از همسر، مالی را به مرد می بخشد که این مال می تواند تمام یا بخشی از مهریه باشد. در طلاق توافقی نیز، زوجین بر سر تمامی مسائل از جمله مهریه به توافق می رسند. تجربه ها نشان می دهد که در این نوع طلاق، توافق بر سر مهریه نقش بسیار پررنگی دارد و طرفین با مذاکره و گاهی اوقات با کمک مشاوران حقوقی، به نتیجه ای مشترک می رسند تا فرآیند طلاق به آرامی طی شود.

• در صورت فوت یکی از زوجین:

  اگر مرد فوت کند، مهریه او به عنوان یک دین ممتاز بر عهده ترکه (اموال باقی مانده) او باقی می ماند. به این معنی که زن یکی از طلبکاران قانونی محسوب می شود و مهریه باید قبل از تقسیم ارث بین سایر وراث، از اموال مرد متوفی پرداخت شود. این تجربه می تواند بار عاطفی و مالی خاص خود را داشته باشد، زیرا زن در سوگ همسر خود، با مسائل حقوقی و مالی نیز روبرو می شود. اگر زن فوت کند نیز، مهریه او به وراثش منتقل می شود و آنها می توانند آن را از مرد مطالبه کنند.

نکات کلیدی در انتخاب و مدیریت تعداد سکه مهریه

تصمیم گیری درباره تعداد سکه در مهریه، نه تنها یک انتخاب حقوقی، بلکه یک تصمیم مهم در زندگی است که می تواند پیامدهای عمیقی بر آینده زوجین داشته باشد. تجربیات سال ها نشان داده است که رویکردهای آگاهانه و واقع بینانه در این زمینه، می تواند به پایداری و آرامش زندگی مشترک کمک شایانی کند. در این بخش، به برخی از توصیه های کلیدی برای انتخاب و مدیریت مهریه، با تکیه بر جنبه های انسانی و اجتماعی آن، پرداخته می شود.

توصیه های مهم برای انتخاب تعداد سکه در مهریه؛ درس هایی از زندگی

انتخاب تعداد سکه در مهریه، اغلب به یک چالش جدی برای زوجین و خانواده هایشان تبدیل می شود. فشارهای عرفی، انتظارات اجتماعی و گاهی اوقات نگاه های رقابتی، می تواند بر این تصمیم مهم تأثیر بگذارد. اما تجربیات زندگی و دیدگاه های حقوقی نشان داده است که برای داشتن یک زندگی مشترک پایدار و آرام، بهتر است این تصمیم با آگاهی و واقع بینی بیشتری گرفته شود.

1. مشورت با مشاور حقوقی و خانواده قبل از عقد:

   یکی از ارزشمندترین تجربیاتی که زوجین می توانند قبل از عقد داشته باشند، مشورت با افراد متخصص است. یک مشاور حقوقی می تواند جوانب قانونی مهریه های با تعداد سکه مختلف، پیامدهای عندالمطالبه یا عندالاستطاعه بودن و نحوه مطالبه آن را برای هر دو طرف روشن کند. از سوی دیگر، یک مشاور خانواده می تواند به زوجین کمک کند تا با درک عمیق تری از انتظارات و ارزش های یکدیگر، مهریه ای را انتخاب کنند که متناسب با شرایط زندگی و توانایی های مالی هر دو باشد. این تجربه، می تواند از بروز بسیاری از مشکلات آینده جلوگیری کرده و زوجین را با واقعیت ها آشنا سازد.

2. اهمیت شفافیت و توافق زوجین:

   تجربه نشان داده است که صداقت و توافق قلبی بین زن و مرد، از هر تضمین حقوقی دیگری قوی تر است. مهریه باید نتیجه یک توافق آگاهانه و بدون فشار باشد. اگر زوجین از همان ابتدا در مورد مهریه، دیدگاه ها و انتظارات خود شفاف باشند و به یک توافق واقعی برسند، پایداری زندگی مشترک را تضمین می کند، حتی اگر مهریه کم باشد. پنهان کاری یا اجبار در تعیین مهریه، می تواند بذر بی اعتمادی را از همان آغاز در زندگی مشترک بکارد و در آینده، پیامدهای ناخوشایندی به همراه داشته باشد.

3. ملاحظه شرایط اقتصادی و واقعیت های جامعه:

   در دنیای امروز با نوسانات شدید اقتصادی، تعیین مهریه های بسیار سنگین می تواند به باری سنگین برای مردان و حتی به عاملی برای از هم پاشیدن زندگی ها تبدیل شود. مهریه، نباید تنها بر اساس آرزوها و رؤیاها باشد، بلکه باید واقع بینانه و با در نظر گرفتن شرایط روز جامعه و توانایی های مالی مرد صورت گیرد. بسیاری از جوانان در آغاز زندگی مشترک، توانایی پرداخت مهریه های کلان را ندارند و این موضوع، می تواند به عاملی برای ترس از ازدواج یا بروز مشکلات جدی در آینده تبدیل شود. تجربه نشان داده که مهریه های متعادل تر، اغلب به آرامش و ثبات بیشتری در زندگی منجر می شوند.

4. اهمیت درج صریح عندالمطالبه یا عندالاستطاعه در عقدنامه:

   یکی از حیاتی ترین نکات در تنظیم عقدنامه، درج صریح نوع مهریه (عندالمطالبه یا عندالاستطاعه) است. این یک نکته مهم است که می تواند سرنوشت حقوقی مهریه را تعیین کند و از ابهامات آینده بکاهد. اگر در عقدنامه، نوع مهریه به صراحت ذکر نشود، به صورت پیش فرض عندالمطالبه تلقی می شود. بسیاری از مردان، بدون توجه به این نکته مهم، مهریه های سنگین را به صورت عندالمطالبه می پذیرند و بعدها با چالش های بزرگی مواجه می شوند. مشاوره حقوقی در این مرحله، می تواند به زوجین کمک کند تا با آگاهی کامل، نوع مهریه را متناسب با شرایط خود انتخاب کنند.

در نهایت، می توان گفت که مهریه، بیش از آنکه یک عدد باشد، یک تعهد و یک پشتوانه است که باید با آگاهی، مسئولیت پذیری و توافق قلبی تعیین شود تا به جای ایجاد چالش، به عامل پایداری و آرامش در زندگی مشترک تبدیل گردد.

نتیجه گیری

تعداد سکه در مهریه، یکی از پیچیده ترین و حساس ترین مسائل در نظام حقوقی خانواده ایران است که ابعاد گسترده ای از زندگی زوجین را تحت تأثیر قرار می دهد. در این مقاله، به بررسی جامع این موضوع، از ماهیت و انواع مهریه گرفته تا سقف های قانونی و ضمانت های اجرایی آن پرداخته شد. آنچه از بررسی ها برمی آید، این است که در قوانین فعلی، محدودیتی برای تعیین تعداد سکه در مهریه وجود ندارد؛ اما سقف ۱۱۰ سکه برای ضمانت اجرای کیفری (حبس) مرد، مرز مهمی را در این زمینه ترسیم می کند. مهریه های بیش از این مقدار نیز همچنان قابل مطالبه هستند، اما از طریق روش های دیگر مانند توقیف اموال و تقسیط، نه از طریق حبس.

تجربه نشان داده است که درک تفاوت بین مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه، نحوه مطالبه از طریق ثبت یا دادگاه، و فرایند دادخواست اعسار برای پرداخت اقساطی مهریه، برای هر دو طرف ازدواج حیاتی است. همچنین، طرح های پیشنهادی مانند مهریه ۱۴ سکه، اگرچه با هدف کاهش مشکلات مطرح شده اند، اما هنوز به قانون تبدیل نشده اند و اجرای آن ها نیازمند طی مراحل قانونی است. در نهایت، آگاهی کامل، شفافیت، توافق قلبی و واقع بینی در تعیین تعداد سکه در مهریه، همراه با مشورت با متخصصان حقوقی و خانواده، می تواند به زوجین کمک کند تا تصمیمی آگاهانه بگیرند و زندگی مشترک خود را بر پایه های مستحکم تری بنا نهند. مسئولیت پذیری در قبال تعهدات مهریه، فارغ از تعداد سکه در مهریه، نقشی کلیدی در حفظ بنیان خانواده و آرامش زوجین ایفا می کند.