چگونه نهال سیب را بکاریم؟
کاشت نهال سیب
برای کاشت درخت سیب ابتدا باید ویژگی های سیب را به طور کامل بشناسیم. درخت سیب از گیاهان میوه دار محسوب می شود که و متعلق به خانواده ی گل سرخیان است. سیب جزو آن دسته از میوه های محبوبی است که در انواع و رنگ های مختلف زرد، سبز و قرمز تولید می شود. منشا درخت سیب به آسیای مرکزی برمی گردد ولی امروزه کاشت آن در اروپا و آمریکا هم رایج است. از گونه های وحشی آن می توان به مالوس و سیورسی اشاره کرد. سیب علاوه بر خاصیت خوراکی و فواید بالایی برای سلامتی دارد.
درخت سیب از جمله درختان با مقاومت بالا است که می تواند در برابر گرما و سرمای شدید مقاوم باشد. به همین جهت است که کاشت نهال سیب رایج ترین مورد برای کاشت نهال است. در فصل های گرم سال میوه ای که درخت سیب تولید می کند رنگ کدر و بافت نرمی دارد در حالی که در سرما میوه های خوشمزه ای تری به بار می آورد. درخت گلابی شبیه ترین درخت به درخت سیب از لحاظ ظاهر و میوه است.
برای کاشت درخت سیب می توانید از طریق دانه های سیب اقدام کنید اما لازم است بدانید با استفاده از این روش نمی توانید به آن نوع درختی که مدنظرتان است برسید و ممکن است به یک نوع دیگر از خانواده آن درخت برسید. بنابراین لازم است تمام مواردی را که برای رسیدن به نتیجه مطلوب لازم است بدانید و به حد کافی آشنا باشید.
برای کاشت درخت سیب لازم نیست حتما دانه های آن را از فروشگاه تهیه کنید یا اقدام به خرید نهال سیب کنید بلکه می توانید دانه های سیب مصرفی خود را جدا کرده و بکارید. این روش بسیار زمان بر بوده و چندین سال طول می کشد تا به میوه برسید ولی این حسن را دارد که شما رشد و قد کشیدن درخت سیبی را می بینید که از صفر تا صد آن را خود کاشته و پرورش داده اید.
کاشت بذر سیب به این صورت است که باید دانه های سیب را از آن به طورکامل جدا کرده و همه ی آن ها را برای کاشت آماده کنید زیرا هر چه دانه ها بیشتر باشد احتمال تبدیل شدن شان به درخت سیب هم بیشتر خواهد بود به طور کلی دانه های سیب ده درصد احتمال رشد و تبدیل شدن به درخت سیب را دارند. بهترین زمان برای آماده کردن دانه ها فصل پاییز است تا با شروع فصل بهار و سال جدید برای کاشت آماده شوند و اقدام به کاشت آن ها کنید.
آماده کردن دانه ها به این ترتیب است که ابتدا باید آنها را با دستمال خشک کرده و سپس داخل یک ظرف پرآب قرار دهید. آن دانه هایی که روی آب شناور شدند را دور بریزید زیرا برای رشد مناسب نیستند. بقیه دانه های باقی مانده را روی یک دستمال کاغذی قرار دهید و حدود یک ماه (۳ الی ۴ هفته ) صبر کنید تا دانه ها به اندازه کافی هر دو طرفشان خشک شود.
بعد از گذشت این مدت یک ماهه، باید پیت ماس تهیه کرده و دانه ها را با پیت ماس مخلوط کنید. برای این منظور چند قاشق پیت ماس را روی دستمال کاغذی مرطوب کرده و دانه ها را با آن مخلوط کنید. این مخلوط را در یک بسته ای بریزید و تاریخ آن روز را هم یادداشت کنید سپس در مکانی خنک و ترجیحا در یخچال به مدت سه ماه قرار دهید. این کار باید برای جوانه زدن دانه های سیب حتما انجام شود تا دانه ها برای شروع جوانه زنی تحریک شوند. بعد از گذشت سه ماه بسته را از یخچال برداشته و بعد از ماندن در فضای اتاق و گرم شدن آماده کاشتن می شوند.
برای کاشتن باید ابتدا باغ یا باغچه ی خود را به طور کامل از علفهای هرزی که وجود دارد پاک کرده و آن ها را ریشه از خاک بیرون بیاورید به حدی که هیچ ریگ و سنگی هم در آن باقی نماند. خاک محل مورد نظر برای کاشت باید زهکشی مناسبی داشته باشد یعنی به آسانی اب در آن جریان یابد. خاکی که زهکشی مناسبی دارد تیره رنگ و حاصلخیز است. خاک ایده آل برای نهال سیب خاک لوم یا لیمونی است که مواد معدنی را به خوبی جذب می کند و مقدار مواد آلی و معدنی بالایی را داراست.
کوددهی باید برای هر درخت میوه ای صورت بگیرد. باید کود به اندازه مورد نیاز به خاک افزوده شود و قبل از کاشت بذرها خاک به طور کامل تغذیه شده باشد. بهتر است یک لایه ی ۳ سانتی متری کمپوست هم به خاک بیفزایید تا تهویه خاک را بهتر کرده و زهکشی آن را هم رونق بدهد. کود ازت برای کوددهی این نوع درخت بسیار مفید است و به خوبی جذب می شود. لازم به ذکر است که کوددهی های شیمیایی به هیچ عنوان هنگام کاشت درخت درون چاله و گودال آن ریخته شوند زیرا با این کار ریشه درخت از بین می رود.
علاوه بر این موارد محل کاشت باید در معرض نور مستقیم خورشید باشد. درخت هرچه نور بیشتری را دریافت کند میوه و ثمره دهی آن بهتر وجنس آن مرغوب تر خواهد شد. هنگام ریختن دانه ها در خاک روی آن شیار ایجاد کنید و فاصله ۳۰ سانتی متری را بین شیارها برای آن در نظر بگیرید.
میزان آبیاری مورد نیاز برای درخت سیب به طور متوسط هر ساله چیزی حدود ۲۵ متر مکعب است که میزان مصرفی روزانه آن به ۲۰ الی ۲۰۰ لیتر می رسد. البته این میزان برای هر نوع درختی متفاوت است و به گونه آن وابسته است.
نکته دیگری که مطرح است هرس کردن درخت سیب است که برای ثمره دهی مطلوب آن، انجام آن لازم است. هرس کردن به معنی حذف شاخه ها و برگ هایی است که یا توسط آفات آلوده شده اند و یا اصلا اضافی هستند و مانع رسیدن مواد معدنی مورد نیاز برای درخت می شوند. روش هرس کردن در هر نوع درختی متفاوت است برای درخت سیب به این صورت است که شاخه های سن بالا و یا پیر درخت را که دیگر امکان و توان بار دهی ندارند از درخت حذف می کنند تا شاخه های جوان تر جایگزین شده و ثمردهی کنند. زمان مناسب برای هرس کردن درخت سیب فصل زمستان است البته برای اکثر درختان این زمان بهترین زمان ممکن است زیرا گیاهان به خواب زمستانی می روند. با هرس کردن شاخه ها و برگ هایی که سیاه و خشک شده اند را می توانید حذف کنید.
هرس کردن به منظور فرم دهی و ثمر دهی بهتر درخت و جوان سازی آن انجام می شود.
اگر تمام این مراحل را پشت سر گذاشتید باید منتظر بمانید تا زمان موعود میوه دهی درخت سیب فرا برسد. این زمان بعد از گذشت ۴ الی ۵ سال ممکن خواهد شد و آماده میوه دهی می شود. بعد از این زمان باید میزان هرس کردن را به کمترین حد ممکن برسانید تا درختی پربار تر با میوه های با کیفیت تری داشته باشید. اما باید در نظر داشته باشید تا در زمان مناسب سمپاشی درخت سیب را نیز انجام دهید.
کاشت هسته سیب در خاک باغچه
1- آماده سازی محل کاشت هسته سیب
محلی از حیاط یا باغ سیب خود را در جایی که قصد کاشت هسته سیب را دارید مشخص نمایید. با کندن علف های هرز از ریشه، زمین را آماده کنید. همچنین سنگ های بزرگ و قلوه سنگ ها را از درون خاک برداشته و قسمت های سفت خاک را شخم بزنید.
جهت کاشت هسته سیب، منطقه ای از باغ خود را انتخاب کنید که تابش مستقیم نور خورشید داشته و دارای خاک غنی و زهکشی شده خوبی باشد.
زهکشی خوب خاک به این معنی است که هنگام آبیاری، آب به جای ماندن در روی سطح زمین، به راحتی از لا به لای خاک پایین رود. خاک با زهکشی خوب معمولاً حاصلخیز و مناسب جهت کاشت نهال میوه است و در مقابل خاک غیرحاصل خیز، سفت مانند خاک رس است. سعی کنید بذرها را در اوایل بهار بکارید.
2- کمپوست را روی خاک پخش کنید
قبل از اینکه دانه های سیب جوانه زده را بکارید، مطمئن شوید که خاک تا آنجا که ممکن است حاصل خیز و غنی از مواد مغذی باشد. پس از علف های هرز، یک لایه از کمپوست به میزان حدود 2 تا 3 سانتی متر را بر روی خاک پخش کنید. می توانید کمپوست باغچه را جمع آوری کرده یا از فروشگاه باغبانی بخرید.
کمپوست، خاک را با مواد مغذی ضروری غنی می کند و همچنین باعث تنفس بهتر ریشه درخت سیب در خاک می شود تا خاک بتواند زهکشی بهتری داشته باشد.
3- جهت کاشت هسته سیب، یک شیار در خاک ایجاد کنید
برای کاشت درخت سیب، ایجاد شیارهایی به عمق حدود 2 تا 3 سانتی متر ضروری می باشد. اگر می خواهید دانه های سیب را در یک ردیف بکارید، یک شیار بلند کافی است اما معمولا برای کاشت درخت سیب می توانید از ردیف های متفاوت با حداقل فاصله 30 سانتی متر استفاده کنید و آن ها را در شیارهای مجزایی بکارید.
4- بذرهای سیب جوانه زده را در زمین بکارید
به نقل از آلفا نهال بعد از اینکه شیارها را حفر کردید، بذرهای سیب را در زمین بکارید و فاصله هر دانه را حدود 30 سانتی متر تا دانه بعدی قرار دهید. فاصله کافی بین دانه های سیب به آن ها فضای رشد می دهد و اطمینان حاصل می کند که آن ها برای مواد مغذی خاک رقابت نخواهند کرد.
5- روی دانه ها را با خاک پوشانید
پس از کاشت بذرهای جوانه زده، یک لایه نازک از خاک را روی شیارها بریزید تا از آن ها در برابر باد یا جانداران محافظت شود. سپس روی خاک را لایه ای از شن و ماسه به قطر حدودا 2 سانتی متر بپاشید. شن و ماسه از زمین در برابر پوسته پوسته شدن در هوای سرد محافظت می کند.
نکات کاشت نهال سیب در منزل
- کاشت هسته سیب و پرورش درختان نیاز به حوصله دارد. حدود چهار سال طول می کشد تا درخت سیب رشد کند و برای بازدهی بالای محصول، حدود 10 سال به زمان نیاز دارد.
- برای سالم ماندن درخت سیب مرتباً علف های هرز باغ را از بین ببرید.
- اگر در یک منطقه خشک که باران منظم نمی بارد زندگی می کنید، هفته ای یکبار درختان سیب را آبیاری کنید.
- به خاطر داشته باشید که به ازای هر 100 دانه ای که جهت کاشت استخراج می کنید و مراحل جوانه زنی و کاشت را می گذرانید، فقط 5 یا 10 دانه ممکن است زنده بماند و به درخت تبدیل شود. بنابراین پیشنهاد ما این است که برای کاشت هسته سیب در منزل، حتما دانه های زیاد از انواع متفاوت سیب را امتحان کنید.