چرا بازارهای مالی باید غیرمتمرکز شوند؟

یکی از اهداف کریپتو و ارزهای دیجیتال، مبارزه با تورم و تمرکززدایی از بازارهای مالی است. در اختیار داشتن پول توسط چند فرد و نهاد به اقتصاد دنیا لطمه زده است.

هدف اصلی ارزهای دیجیتال، حذف نهادها، واسطه‌ها در معامله بین افراد بود تا افراد بتوانند به صورت ناشناس و با امنیت کامل به معامله بپردازند. اما با تاسیس صرافی‌های متمرکز که در بستر قوانین دولت‌ها فعالیت می‌کردند و همینطور استقبال مردم از آنها، می‌توان گفت ارزهای دیجیتال به هدف اصلی خود هنوز نرسیدند.

یکی از برنامه‌هایی که برای غیرمتمرکز شدن ارزهای دیجیتال ایجاد گردید شبکه‌ی دیفای بود تا ارزهای‌ دیجتال را به هدف اولیه خود نزدیک‌ نماید. شبکه‌ دیفای بر بستر بلاکچین شروع به فعالیت نمود. تا دنیای ارز دیجیتال را با سرعت بیشتری به سمت غیرمتمرکز بودن سوق دهد. و اعتماد افرادی که برای سهولت، امنیت و حفظ حریم خصوصی وارد سرمایه‌گذاری‌ در ارز دیجیتال نمودند را بیش از پیش جلب نماید.

دیفای شامل صرافی‌های غیرمتمرکز، ارزهای غیرمتمرکز‌‌ و قراردادهای هوشمند است که تمامی دادوستدهای مالی افراد را در بستر بلاکچین و بدون واسطه در بر می‌گیرد. در ادامه دیفای را به صورت کامل برای شما توضیح می‌دهیم.

دیفای چیست؟

دیفای خلاصه شده‌ی کلمه Decentralized Finance است که به معنی امور مالی غیرمتمرکز که بر پایه بلاکچین می‌باشد. در ابتدا لازم می‌دانیم که سیستم مالی را توضیح دهیم؛ یک سیستم مالی مجموعه ابزارهایی هستند که برای رشد و بهبود شرایط اقتصادی به وجود آمده‌اند‌. وام گرفتن از بانک یا خرید و فروش سهام دو نوع از ملموس‌ترین مثال‌ها برای یک سیستم مالی هستند. افراد با سپرده گذاری گذاری در بانک یا خرید سهام، به بانک‌ها و یا شرکت‌ها پول تزریق می‌نمایند.

آنها این مبالغ را با وام دادن و یا تجهیز و بزرگ نمودن شرکت خود، به گردش در می‌آورند و هم خود و هم خریداران و سپرده‌گذاران از سود آن بهره می‌برند این چرخه موجب رشد اقتصادی می گردد. این یک سیستم مالی متمرکز است، سیستم مالی متمرکز یعنی این سیستم زیر نظر یک نهاد دولتی و یا بانک فعالیت می‌نمایند و مستقلا و خارج از قوانین حکومتی قادر به فعالیت نیست. حال به زمان انتشار رمزارزها برمی‌گردیم زمانی که ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین ایجاد گردیدند، تصور مردم بر این بود که به زودی بانک‌ها و نهادهای دولتی از امورمالی کنار گذاشته می‌شوند.

اما با تاسیس صرافی‌های متمرکز این اتفاق نیفتاد و ارزهای دیحیتال در بستر صرافی‌های متمرکز که زیر نظر دولت‌ها فعالیت می‌کردند،‌ شروع به کار کردند تا اینکه defi شروع به فعالیت نمود. هدف از دیفای آن است که قراردادهای مالی هوشمند غیرمتمرکز را اجرا نماید، که در آن نیاز به نظارت هیچ نهادی نباشد و تمامی امورمالی در‌خود اکوسیستم و با الگوریتم‌های موجود نظارت شوند. اگر بخواهیم یک تعریف کلی از دیفای ارائه دهیم می‌توانیم بگوییم که دیفای مجموعه‌ای از نرم‌افزارها و برنامه‌های مالی است که‌ در بستر بلاکچین به صورت غیرمتمرکز فعالیت می‌نمایند‌. و افراد را قادر می‌سازد با امنیت کامل و بدون واسطه در آن تبادلات خود را انجام دهند.

مزایا و معایب دیفای

برنامه‌های دیفای دارای مزایای زیادی هستند اما به چالش‌هایی نیز روبرو هستند که‌ در‌ادامه به آن خواهیم پرداخت. در ابتدا به مزیت‌های دیفای اشاره می‌نماییم.

قراردهای دیفای بی‌واسطه هستند؛ همانطور که پیشتر‌نیز ذکر‌ کردیم، قراردادهای دیفای زیر نظر هیچ نهادی قرار ندارند و بدون واسطه و بین دو طرف قرارداد صورت می‌گیرد و هیچ نهاد سومی در آن دخیل نیست. یعنی در قراردادهای‌ دیفای دیگر نیازمند صرافی، بانک و موسسات مالی نیستید‌. به طور مثال می‌توانید شما می‌توانید در شبکه دیفای مستقیما به یک شخص وام دهید.‌ سوالی که‌ در این زمینه به وجود می‌آید این است که چگونه می‌توان بدون ضامن وام پرداخت کرد؟ باید گفت که این موارد در قرارداد هوشمندی که منعقد می‌نمایید ذکر گردد.‌ در اکثر مواقع بخشی از دارایی‌‌های شما به عنوان ضامن تعیین می‌گردند.

در دیفای افراد با استفاده از دی‌ اپ‌ها به سرمایه‌ی خود دسترسی کامل دارند. برای مثال وقتی که شما در یک سیستم مالی متمرکز مانند بانک سپرده‌گذاری می‌نمایید یا در بازار سهام به خرید یک سهم از شرکت می‌پردازید،‌ شما به عنوان سرمایه‌گذار، نمی‌دانید که سرمایه‌‌‌ی شما در چه زمینه‌ای و‌ در کجا سرمایه‌گذاری می‌شود‌. ولی در سیستم‌ دیفای و از طریق دی‌ اپ‌ها، شما می‌توانید به سرمایه‌ی خود و اینکه در کجا استفاده می‌شود کاملا دسترسی داشته باشید.

تمامی فعالیت‌های دیفای بر بستر بلاکچین صورت می‌گیرد بنابراین نیاز به اعتبار سنجی نیست؛ زیرا  اطلاعات بر بستر بلاکچین کاملا شفاف در اختیار همگان قرار دارد.

اما در مورد معایب دیفای باید بگوییم گاهی یک اشتباه در این قراردهای هوشمند ممکن است به از دست رفتن دارایی‌های شما منجر شود‌.

مسئولیت تمامی فعالیت‌ها مثل جابه‌جایی، نقل انتقال و…که‌ در دیفای صورت می‌گیرد برعهده خود شماست. بنابراین باید به آگاهی کامل و دقت وارد این مباحث شوید.

نکته بعدی این‌است که باید بدانیم گاهی در قراردادهای هوشمندی که در دیفای صورت می‌گیرد با خطا‌ در کدها یا مشکلات امنیتی مواجه می‌شویم. بنابراین باید در مورد اینکه چطور ارزها را سپرده‌گذاری نماییم و چه کارهایی انجام دهیم تا دارایی‌هایی ما لیکوئید نشود،‌ مطالعه نمایید.

یکی‌ دیگر از معایب دیفای کارمزد بالای آن مخصوصا در بستر بلاکچین اتریوم می‌باشد. از دیگر معایب پروژه‌های دیفای می‌توان به سرعت پایین انجام پروژ‌ه‌ها، پروژه‌های کلاهبرداری و موضوع امنیت اشاره نمود.

کاربردهای دیفای چیست؟

از مهم‌ترین کاربردهای دیفای وام گرفتن بدون واسطه است‌. شما می‌توانید از این سیستم که در بستر بلاکچین فعالیت می‌کند وام بگیرید یا وام بدهید؛ در این سیستم،‌ وام دهی به این صورت است که افراد می‌توانند دارایی‌های دیجیتال خود را به عنوان وثیقه قرار دهند. به طور مثال شما سه‌ اتریوم دارید و علاقه‌مند هستید که این سه اتریوم را به صورت بلندت نگهداری نمایید.  شما می‌توانید از طریق شبکه‌ی دیفای معادل ۸۰ درصد دارایی خود را بدون معطلی و در اسرع وقت وام بگیرید.

کاربرد بعدی دیفای خدمات بانکی و پولی است. دیفای استیبل کوین‌هایی که قیمت ثابت دارند را صادر می‌نماید‌. به طور مثال تتر یک استیبل کوین است که قیمت آن یک دلار تعیین شده،‌ این قیمت همیشه ثابت است. اما‌ مشکل تتر آن است که یک ارز دیجیتال متمرکز است. بنابراین در دیفای ارزهای دیجیتال استیل غیرمتمرکز صادر شد. از جمله‌ی این استیبل کوین‌ها می‌توان به Dai ، Gemini ، Tusd اشاره نمود.

کاربرد بعدی شبکه دیفای صرافی‌های غیرمتمرکز هستند. صرافی‌های غیرمتمرکز که هر روز بر میزان محبوبیت آنها افزوده می‌شود،‌ صرافی‌هایی‌ هستند که زیر نظر حکومت‌ها فعالیت نمی‌کنند بنابراین از تحریم شدن و یا بلوکه شدن حساب‌ها در آنها خبری نیست. چند نمونه از صرافی های غیرمتمرکز عبارتند از: یونی سواپ،‌ پنکیک سواپ، سوشی سواپ.

راههای پیدا کردن پروژه‌های دیفای

همانطور که ذکر کردیم دیفای از پروژه‌های مختلفی تشکیل شده که همه‌ی آنها به صورت غیرمتمرکز در بستر بلاکچین راه‌اندازی شده‌اند. در حوزه‌ی دیفای برنامه‌های مختلف وجود دارد که می‌توانید از آنها وام بگیرید یا وام بدهید. عمده فعالیت پروژه‌های دیفای بر روی بلاکچین اتریوم صورت می‌گیرد اما بلاکچین‌های دیگری مثل بایننس اسمارت چین، ترون،‌ آیاس، تزوس و…‌ نیز در این شبکه فعالیت می‌نمایند. پروژه‌های دیفای از اینرو که به واسطه نیاز ندارند، محدودیت دسترسی ندارند و همه‌ی افراد می‌توانند از این خدمات استفاده نمایند، شفافیت دارند، برای سرمایه‌گذاران جذاب هستند. پروژه‌های دیفای در امور مالی مختلفی به فعالیت می‌پردازند مانند: فعالیت در زمینه صرافی‌های غیرمتمرکز،‌ بیمه‌ها، وام و…

اگر در سایت coinmatketcap وارد شوید. قسمتی به عنوان دیفای وجود دارد که شما می‌توانید رمز ارزهایی که در حوزه‌ی  دیفای فعالیت می‌کنند را در آن‌ قسمت مشاهده نمایید.

در ادامه به معرفی چند ارز که در‌ شبکه‌ی دیفای فعالیت می‌کنند می‌پردازیم.

 یک نوعی از ارزهای دیفای در واقع ارزهایی هستند که برای استفاده در صرافی‌های غیرمتمرکز ایجاد گردیده‌اند. مثل رمز ارزهای سوشی سواپ و یا یونی سواپ، این رمز ارزها توسط صرافی‌هایی به همین نام ساخته شده‌اند.

یک نوع دیگر‌ ارزهای دیفای هم وجود دارند که فقط برای ارائه‌ی خدمات وام ساخته شدند. ارزهایی مثل آوه و کامپوند‌ از این نوع ارزها هستند.

نوع دیگر ارزهای دیفای، ارزهایی هستند که در زمینه‌ی امور بیمه فعالیت دارند. شما می‌توانید با استفاده از ارزهایی‌ که در این دسته قرار دارند، دارایی‌های دیجیتال خود مثل کیف پول، قراردادهای هوشمند و… را بیمه نمایید. پروتکل بیمه دیفای یکی از ارزهای فعال در این حوزه‌ است.

آینده دیفای چگونه است؟

در‌حقیقت باید بگوییم که دیفای هنوز در ابتدای راه قرار دارد و در حال تکامل است. در‌ این شبکه پروژه‌های اسکم زیادی وجود دارند و همینطور می‌توان گفت که معامله در این شبکه با خطراتی مواجه است. برای رسیدگی به تخلفات قوانین مدونی وجود ندارد. به عنوان مثال، چه کسی مسئول رسیدگی به یک جرم مالی  که در شبکه دیفای رخ می دهد، است؟ چه کسی مقررات را اجرا می کند و چگونه آنها را اجرا می کند؟

و چالش دیگری که دیفای با آن روبروست،‌ برخورد آتی موسسات مالی مثل بانک‌‌ها که حمایت‌ دولتی را در بردارند است. مطمئنا بانک‌ها و موسسات مالی علاقه ندارند که مشتریان خود را از‌دست بدهند و اگر دیفای با استقبال گسترده روبرو‌ شود باید منتظر واکنش دولت‌ها و بانک‌ها باشیم. باید دید موسسات مالی با همراهی دولت‌ها از چه ابزاری برای تقابل با دیفای استفاده خواهند نمود.